Góc nhìn: Xavi, di sản và khoảng trống

(Thethaovanhoa.vn) - Barca đã hưởng rất nhiều lợi ích từ Xavi, và đội tuyển Tây Ban Nha cũng vậy. Khi Xavi chia tay sự nghiệp thi đấu quốc tế, anh để lại một di sản tuyệt vời, nhưng đồng thời cũng là khoảng trống khó bù đắp.

1. EURO 2008 đánh dấu sự chuyển mình vượt bậc của bóng đá Tây Ban Nha. Trên đất Áo, La Roja chấm dứt gần nửa thế kỷ không danh hiệu, dù nền bóng đá xứ bò tót sản sinh ra không ít tài năng lớn cho thế giới.

Khi ấy, đội bóng mà cố HLV Luis Aragones xây dựng được ví như một “dàn nhạc giao hưởng” đặc biệt. “Nhà hiền triết” Luis Aragones soạn nhạc, và chính Xavi là nhạc trưởng để trình diễn bản giao hưởng vĩ đại của TBN.

Người TBN gọi Xavi là “Karajan” của Luis Aragones. Đây là cách để ví với Herbert von Karajan, một trong những nhạc trưởng xuất sắc nhất của thế giới thế kỷ XX. The New York Times đánh giá Von Karajan “là một trong những nhân vật quyền lực nhất lịch sử âm nhạc cổ điển”.

Giữa hai lĩnh vực hoàn toàn khác nhau, nhưng ảnh hưởng của Xavi với La Roja, Barca và bóng đá thế giới cũng lớn gần như Von Karajan tạo ra với lịch sử âm nhạc. Xavi là chìa khóa cho kỷ nguyên vàng của TBN và Barca. Với TBN là cú “triplete” ngoạn mục nhất lịch sử (2 EURO liên tiếp, xen giữa là World Cup). Với Barca là hình ảnh tiki-taka thống trị.

2. Một trong những chiến thắng đáng nhớ nhất của TBN là trận chung kết EURO 2012. Đó là trận đấu mà với sự lạnh lùng, quyết đoán và chính xác, La Roja bóp nghẹt Italy với tỷ số đậm 4-0. Andres Iniesta được UEFA bầu chọn là cầu thủ xuất sắc nhất trận, nhưng “Xavi mới là người quan trọng nhất”, như HLV Del Bosque tâm sự.

Xavi là người giúp La Roja kiểm soát mọi thứ trên sân Olympic (Kiev), là nền tảng để các đồng đội bùng nổ với 4 bàn thắng vào lưới Gigi Buffon.

“Cuộc chia tay của cậu ấy để lại khoảng trống lớn cho chúng tôi”, Del Bosque thừa nhận ngay khi Xavi họp báo từ giã La Roja. Thực vậy, Xavi để lại khoảng trống mà không dễ để lấp đầy. Fabregas không phải Xavi và Thiago Alcantara còn lâu mới đạt đến tầm của anh.

TBN không còn một người kiểu Xavi, và để thực hiện cuộc cải tổ trước EURO 2016, Del Bosque sẽ phải làm mới chiến thuật. Ông không thể duy trì lối đá mà trong đó Xavi là ông chủ như những năm qua. Đối với Xavi, bóng đá phát triển từ ý tưởng và sự tư duy, cũng giống như Andrea Pirlo. Thế nên, không thể tìm ra ai có thể chơi bóng theo cách của họ, nghĩa là gạt bỏ rào cản thể lực, chiến thuật để khai thác tối đa khối óc.

3. Nhìn một cách tiêu cực, khoảng trống mà Xavi để lại có thể khiến TBN chưa thể trở lại đỉnh cao trong vài năm tới. Thậm chí, không loại trừ khả năng La Roja trải qua khoảng thời gian dài thất bại, như từng diễn ra trước cột mốc 2008.

Nhưng nếu nhìn theo hướng tích cực hơn, TBN vừa được thừa hưởng di sản tuyệt vời từ Xavi. Không dễ để có thể thể hiện di sản ấy vĩ đại như thế nào. Bởi vì, điều Xavi làm được trên sân cỏ không đơn thuần chỉ là những chiếc cúp đang trưng bày trong phòng truyền thống.

Tư duy là một thứ có thể học được, dù không phải điều đơn giản, và không phải ai cũng đủ khả năng để học. Có nghĩa là những di sản của Xavi có thể được sử dụng như bài học để tìm kiếm một thế hệ tài năng mới cho bóng đá TBN. Tất nhiên, với điều kiện thế hệ mới phải được tiếp xúc với di sản Xavi khi còn rất trẻ.

Những năm qua, người ta nói rất nhiều về các “truyền nhân” Xavi. Nhưng, đây mới là lúc để người TBN tạo ra những truyền nhân đích thực của Xavi, từ di sản khổng lồ mà anh vừa để lại.

Ng.Huy
Thể thao & Văn hóa