Vĩnh biệt Michael Cimino, đạo diễn bộ phim giành 5 giải Oscar đầy tranh cãi

(Thethaovanhoa.vn) - Michael Cimino- người giành nhiều tượng Oscar qua bộ phim The Deer Hunter và có sự nghiệp đầy kịch tính với kiệt tác bị hắt hủi Heaven’s Gate vừa qua đời ở tuổi 77.

• Bộ phim gây tranh cãi nhất trong loạt phim về chiến tranh Việt Nam

Bộ phim gây tranh cãi về chiến tranh Việt Nam

Cimino là đạo diễn nổi tiếng những năm 1970, thuộc thế hệ New Hollywood (Làn sóng mới Mỹ) – những nhà làm phim đầy tài năng, thổi làn gió mới vào ngành công nghiệp điện ảnh xứ cờ hoa với những bộ phim đột phá về nội dung, quy mô, phong cách và chất lượng.

Đóng góp lớn của Cimino cho thời kỳ này là bộ phim về chiến tranh ra mắt năm 1978 The Deer Hunter, kể về ba người bạn là công nhân thép người Mỹ gốc Nga cùng tham gia lực lượng bộ binh Mỹ và những trải nghiệm khủng khiếp của họ về chiến tranh Việt Nam.

Đạo diễn Michael Cimino nhận giải cống hiến trọn đời tại Liên hoan phim Locarno

Bộ phim có sự tham gia của dàn diễn viên hùng hậu gồm Robert De Niro, Christopher Walken, John Savage, John Cazale, Meryl Streep và George Dzundza, thu về 49 triệu USD với ngân sách ban đầu chỉ 15 triệu USD. The Deer Hunter nhận 9 để cử Oscar năm đó và thu về 5 tượng vàng; trong đó có giải Đạo diễn xuất sắc nhất và Bộ phim xuất sắc nhất cho Cimino.

Tuy nhiên, đây cũng là một trong những phim gây nhiều tranh cãi nhất trong các phim về chiến tranh Việt Nam. The Deer Hunter gây ấn tượng sai lệch khi biến người Mỹ thành nạn nhân, còn nhân dân Việt Nam lại như những người đi xâm lược.

Ám ảnh nhất, trong phim có đoạn quân đội Việt Nam bắt tù binh Mỹ chơi trò roulette Nga (nạp một viên đạn vào súng lục, quay hộp đạn, đặt nòng súng lên đầu và kéo cò). Cựu phóng viên AP Peter Arnett khẳng định chưa bao giờ trong chiến tranh Việt Nam xảy ra trò roulette Nga này và bộ phim đơn giản là “một sự dối trá tàn nhẫn”.

Các nhà hoạt động phản chiến tại Mỹ khi đó đã tổ chức biểu tình rầm rộ, vây kín trước hội trường trao giải Oscar để phản đối bộ phim. Về sau, nhà sản xuất phim Barry Spikings đã chính thức lên tiếng xin lỗi người Việt Nam và mong làm được một bộ phim khác để chuộc lại lỗi lầm của The Deer Hunter.

Lao đao vì kiệt tác bị hắt hủi Heaven’s Gate

Sau The Deer Hunter, nhiều người ghẻ lạnh Cimino nhưng cũng không ít người đánh giá cao tài năng của ông (dù đặt nhầm chỗ) và để ông đạo diễn bộ phim miền viễn Tây Heaven’s Gate. Bộ phim gây choáng váng với kinh phí hậu trường khổng lồ. Có những phút phim trị giá tới cả triệu USD.

Hãng United Artists đã định sa thải Cimino và để trả đũa, ông khóa cửa, cấm không cho chủ hãng phim vào phòng biên tập. Dù đầu tư rất hoành tráng, phim chỉ thu về 3,5 triệu USD phòng vé trước khi biến mất khỏi các rạp, đẩy United Artits đến bờ vực phá sản và phá hủy danh tiếng của Cimino.

Heaven’s Gate bị đánh giá thảm họa thời đó, là biểu tượng về sự thái quá của New Hollywood và là một trong những nguyên nhân chính khiến trào lưu này chấm dứt. Số lượng phim về miền Tây sau đó cũng suy giảm mạnh. Sự nghiệp của Cimino không bao giờ khôi phục lại được sau thất bại nặng nề này. Sau đó ông chỉ làm thêm 5 phim nữa với doanh thu lẹt đẹt. Bộ phim cuối cùng của ông Sunchaser ra mắt năm 1996 thậm chí chỉ mang về 21.508 USD. Sau đó, ông lui về sống ẩn dật.

Thật bất ngờ, hơn 30 năm sau thất bại, khi ông giới thiệu một bản dựng mới tại Liên hoan phim Cannes, Heaven’s Gate được hoan nghênh nhiệt liệt. Cimino đã chứng minh mình đi trước thời đại khi Heaven’s Gate phản ánh đúng hình ảnh dòng người tị nạn từ Syria.

Giám đốc Alberto Barbera ngậm ngùi: “Sự ghi nhận này dù chậm trễ nhưng là cần thiết với đạo diễn Michael Cimino - một trong những tiếng nói mãnh liệt và độc đáo nhất trong lịch sử điện ảnh Mỹ suốt 40 năm qua”.

Tại Liên hoan phim Locarno 2015, Michael Cimino vinh dự được trao giải cống hiến trọn đời. Vậy là, những năm cuối đời, ông đã được trả lại danh dự.

Giả Bình (Tổng hợp)
Thể thao & Văn hóa