Xây chùa cấp tốc xâm lấn Di tích lịch sử-kiến trúc, nghệ thuật cấp quốc gia

(Thethaovanhoa.vn) - Nhiều ngày qua, rất đông người dân xã Thanh Yên, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, bức xúc trước việc chùa Linh Sâm đang được "cấp tốc" xây dựng dù chưa có quy hoạch chi tiết, chưa được cấp phép và xâm lấn vào khu vực bảo vệ Di tích lịch sử - kiến trúc, nghệ thuật cấp quốc gia đền Hữu.

Vi phạm tại di tích lịch sử quốc gia lăng miếu Triệu Tường- Thanh Hoá: Bao giờ mới xử lý, khắc phục sai phạm?

Nhận được phản ánh trực tiếp của đại diện cho một số chi họ Nguyễn có gốc ở làng Gia Miêu, xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa về việc Lăng miếu Triệu Tường, nơi an nghỉ của tổ tiên họ Nguyễn - Gia Miêu và của triều Nguyễn đã được công nhận Di tích Lịch sử văn hoá (LSVH) quốc gia năm 2008 bị xâm phạm nghiêm trọng, PV Văn Hóa đã có mặt để điều tra về vấn đề này.

Đền Hữu ở làng Xuân Bảng, xã Thanh Yên, được xây dựng vào thời Lê Trung Hưng, thờ Thái phó tấn quốc công Nguyễn Cảnh Hoan (1521-1576) và hợp tự các vị sơn thần của làng. Sinh thời, Thái phó tấn quốc công Nguyễn Cảnh Hoan có nhiều công lao to lớn trong việc gìn giữ, mở mang bờ cõi và bảo vệ cuộc sống người dân vùng đất Hoan Châu. Sau khi ông mất, nhân dân nhiều nơi ở Nghệ An đã tôn ông làm thần và lập đền thờ.

• Chủ đầu tư tháo dỡ công trình vi phạm quy hoạch Khu Di tích lịch sử đặc biệt Đền Hùng, Phú Thọ

Để bảo vệ di tích này, ngày 20/5/2008, tỉnh Nghệ An đã có bản đồ khoanh vùng (vùng I và vùng II) khu vực bảo vệ di tích đền Hữu. Năm 2009, đền Hữu được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích lịch sử - kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Hiện nay, đền còn giữ được 3 tòa thượng điện, trung điện và hạ điện cổ hơn 400 năm tuổi cùng nhiều cổ vật, di vật có giá trị. Đền cũng là điểm đến tâm linh quen thuộc của người dân trong vùng.

Theo phản ánh của nhiều người dân xã Thanh Yên, từ hơn 2 tháng qua rất nhiều máy móc, ô tô ngày đêm vận chuyển vật liệu xây dựng, gỗ, ngói tập kết và tiến hành xây dựng chùa Linh Sâm nằm ngay cạnh phía Tây đền Hữu. Con đường chính dẫn vào đền Hữu cũng là đường vận chuyển và tập kết vật liệu để xây chùa. Chỉ trong một thời gian ngắn, tại khu đất bên cạnh đền Hữu đã mọc lên 6 tòa nhà và cổng Tam quan với kiến trúc khá đồ sộ, cơ bản hoàn thành phần thô. Khu vực xây dựng này khoảng 6.000 m2. Ông Nguyễn Cảnh Truyền, người trông coi đền Hữu lâu năm cho biết, việc xây dựng chùa Linh Sâm diễn ra rất khẩn trương, nhanh chóng. Công nhân được bố trí làm cả ngày lẫn đêm, rất ồn ào. Nhận thấy chùa Linh Sâm xây dựng xâm lấn di tích quốc gia nên chúng tôi đã làm đơn đề nghị các cơ quan chức năng có biện pháp bảo vệ đền Hữu.

Ông Nguyễn Cảnh Điền, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Yên cho biết, ngày 28/10, thực hiện công văn chỉ đạo của huyện Thanh Chương, xã đã ra văn bản yêu cầu đình chỉ thi công chùa Linh Sâm. Trong quyết định đình chỉ của UBND xã Thanh Yên ghi rõ: "Qua kiểm tra của Ban quản lý di tích đền Hữu xã Thanh Yên phát hiện khu vực phía Tây của Đền Hữu đang tiến hành xây dựng phần thô 6 ngôi nhà, cổng Tam quan của chùa chồng lấn lên phần đất khu vực cần bảo vệ di tích đền Hữu và chưa có các thủ tục hồ sơ theo quy định của pháp luật. Vậy Ban quản lý Di tích Đền Hữu đề nghị chủ đầu tư và nhà thầu dừng ngay việc thi công các hạng mục công trình; chờ các cơ quan chức năng Nhà nước giải quyết đầy đủ thủ tục hồ sơ, cấp phép mới được xây dựng".

Theo công văn số 5198 ngày 26/7/2019, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh ký về việc chấp thuận thành lập chùa Linh Sâm, dự kiến chùa Linh Sâm sẽ được xây dựng trên ngọn đồi có diện tích hơn 1 ha với kinh phí khoảng 34 tỉ đồng do một doanh nghiệp ở Hà Nội và một số người dân đóng góp. Tuy nhiên, tháng 8/2019, chùa Linh Sâm được khởi công xây dựng ngay bên trái đền Hữu.

Ông Bùi Văn Thí (73 tuổi), nguyên cán bộ UBND xã Thanh Yên cho biết, gốc tích chùa Linh Sâm nằm trên núi Ó (cách đền Hữu khoảng hơn 1 km); không có chuyện nền chùa cũ nằm cạnh đền Hữu, cũng là nơi xây chùa Linh Sâm mới như hiện nay. Do đó, sau khi các công trình của chùa Linh Sâm được xây nhiều người trong dòng họ Nguyễn Cảnh đã vô cùng bức xúc vì chùa xây lấn lên phạm vi bảo vệ di tích đền Hữu.

Trao đổi về vụ việc, ông Phạm Công Vinh, Phó Ban quản lý di tích Nghệ An cho biết, qua kiểm tra ban đầu, chúng tôi thấy việc xây dựng chùa Linh Sâm nằm trong khu vực di tích đền Hữu, đây là Di tích lịch sử - kiến trúc, nghệ thuật cấp quốc gia. Ban quản lý di tích Nghệ An đã báo cáo sự việc với Sở Văn hóa - Thể thao là đơn vị quản lý trực tiếp.

Trước mắt, chúng tôi cũng yêu cầu địa phương tạm đình chỉ và cung cấp một số tư liệu liên quan đến công tác phục dựng chùa Linh Sâm. Ban quản lý Di tích Nghệ An đang chờ chỉ đạo của Sở Văn hóa và Thể thao thành lập các phòng chuyên môn phối hợp về kiểm tra thực địa để xác định mức độ vi phạm trong việc thi công chùa Linh Sâm là xâm phạm vùng I (vùng bất khả xâm phạm) hay vùng II (khu vực không gian cảnh quan, các khu vực công trình phụ trợ) để có hướng giải quyết cụ thể.

Tá Chuyên/TTXVN