Phát hiện Pablo Picasso và Matisse từ thuở "hàn vi"

(TT&VH) - Henri Matisse và Pablo Picasso là những bậc thầy của trường phái lập thể. Tên tuổi của họ sừng sững trong lịch sử mỹ thuật và tranh của họ được treo tại các bảo tàng ở khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, để có được điều đó, ngoài tài năng, họ còn phải nhờ đến gia đình Stein, những nhà bảo trợ nghệ thuật có con mắt tinh đời.

Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại San Francisco (SFMOMA) đang trưng bày triển lãm The Steins Collect: Matisse, Picasso and the Parisian Avant-Garde. Đây là những tác phẩm do gia đình nhà văn Mỹ Gertrude Stein (1874- 1946) sưu tầm.

Mua tác phẩm từ thuở hàn vi của các nghệ sĩ

Triển lãm trưng bày hơn 200 bức tranh, tác phẩm điêu khắc và nhiều tác phẩm khác, trong đó có 75 tác phẩm của Matisse và 45 của Picasso. Phần lớn bộ sưu tập này là tác phẩm của 2 nghệ sĩ kể trên, song gia đình Stein còn sưu tầm tranh của Pierre Bonnard, Paul Cezanne, Juan Gris, Henri Manguin và Pierre- Auguste Renoir cùng một số nghệ sĩ khác.

Tới đây, khách tham quan có cơ hội hiểu được thời kỳ sơ khai của các nghệ sĩ bậc thầy và những người đã bảo trợ họ, cũng như thấy được hình ảnh salon của gia đình Stein những năm đầu thế kỷ 20.

Bức tranh Woman With a Hat của Henri Matisse.

“Bộ sưu tập của gia đình Stein cho thấy các nhà sưu tầm tư nhân tác động lớn như thế nào tới lịch sử nghệ thuật” - Neal Benezra, Giám đốc SFMOMA nói tại cuộc họp báo giới thiệu triển lãm.

Gia đình Stein luôn khuyến khích các nghệ sĩ trẻ, đầy khao khát và các xu hướng nghệ thuật mới với tinh thần “mở cửa”. Ban đầu lập trụ sở ở San Francisco Bay Area, sau đó họ chuyển tới Paris, tạo nên một bộ sưu tập nghệ thuật riêng và nhờ đó giúp họ trở nên nổi tiếng. Gia đình này gặp gỡ và mua tác phẩm của các nghệ sĩ như Matisse và Picasso, những người lúc đó còn là các họa sĩ trẻ đầy nhiệt huyết, đang cần người bảo trợ.

Triển lãm được bắt đầu với bộ sưu tập đầu tiên của Leo - anh trai nhà văn Gertrude Stein - ông đã thực hiện bộ sưu tập này vào khoảng năm 1902. 1 năm sau đó, nhà văn mới tham gia sưu tầm cùng anh trai mình tại 27 Rue de Fleurus ở Paris. Anh em bà đã phát hiện ra Matisse khi họ mua họa phẩm Woman With a Hat - một trong những tác phẩm nghệ thuật mang tính cấp tiến nhất tại Salon d’Automne năm 1905.

Tới triển lãm, khách tham quan sẽ nhận thấy rõ sự phát triển thị hiếu nghệ thuật của anh em nhà Stein khi các tác phẩm được trưng bày theo thời gian chúng được mua.

Ủng hộ tài chính cho Matisse mở trường nghệ thuật

Trong khi đó, vợ chồng người em trai của nhà văn là ông Michael và bà Sarah không chỉ sưu tầm được những họa phẩm của Matisse mà họ còn có được mối quan hệ thân thiết với nghệ sĩ. Thậm chí họ còn ủng hộ tài chính cho Matisse khi ông lập một ngôi trường nghệ thuật và bà Sarah cũng theo học ở đây. 2 bức tranh của bà cũng có mặt trong triển lãm. Gia đình Stein và Matisse còn cùng đi nghỉ ở Florence (Italia) và Matisse còn vẽ các bức tranh về Allan, con trai của Michael và Sarah.

Bức vẽ Gertrude Stein của Pablo Picasso.

Chưa kể, các tư dinh của gia đình Stein ở Paris còn mở cửa đón những người quan tâm tới nghệ thuật đương đại. Họ không chỉ thu thập các tác phẩm lớn, mà còn mời mọi người ngắm và bình phẩm về chúng. Gia đình Stein đã giới thiệu nghệ thuật cấp tiến từ Pháp tới Mỹ khi họ trở về đây sau trận động đất ở San Francisco hồi năm 1906.

Những bức tranh nhiều màu sắc nhưng thô của Matisse đã gây sốc cộng đồng nghệ thuật bản địa. Sau này, khi giá các bức tranh của Picasso vượt khỏi mức mà gia đình Stein có thể chấp nhận được thì họ đã quay sang các nghệ sĩ kém tiếng hơn như Andre Masson. Nhìn chung họ luôn mở cửa đón các nghệ sĩ trẻ đang lên.

“Gia đình Stein là những người bảo vệ thực sự của những quan điểm mới. Họ không chỉ say sưa thu thập các tác phẩm khi các nghệ sĩ đang cần hỗ trợ nhất, mà còn nhiệt tình mở cửa các ngôi nhà của mình cho bất cứ ai mong muốn được ngắm nhìn các tác phẩm nghệ thuật cấp tiến thời đó” - Janet Bishop, người điều hành SFMOMA nói.

Triển lãm sẽ được trưng bày tại Grand Palais ở Paris và tại Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan ở New York. Độc giả quan tâm có thể truy cập vào địa chỉ www.sfmoma.org để biết thêm thông tin.