Tiểu thuyết 'Đi trốn' giành giải 'Khát vọng Dế Mèn': Bình Ca lại múa 'cây đũa thần'

04/06/2021 19:30 GMT+7 | Văn hoá

Chú thích ảnh

(Thethaovanhoa.vn) - LTS: Có rất nhiều điều để nói về Đi trốn (NXB Hội Nhà văn và Nhã Nam), cuốn tiểu thuyết vạm vỡ, thấm đẫm ký ức của nhà văn Bình Ca, tác giả Quân khu Nam Đồng, với đoạn đầu như một ký ức về tuổi thơ trong chiến tranh và đoạn sau là một cuộc phiêu lưu sinh tồn kiểu "Trên sa mạc và trong rừng thẳm". Cuối cùng là một "Vĩ thanh" để khép lại cuộc đời các nhân vật - nó khiến cho câu chuyện trở nên giống với truyện ký, mặc dù được đề rõ là tiểu thuyết.

Có những khát vọng Dế Mèn thật đặc biệt

Mùa giải Dế Mèn lần 2-2021 đã khép lại bằng một lễ trao giải đặc biệt vào đúng ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 tại trụ sở báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN), số 11 Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Đặc biệt ở chỗ lễ trao giải chỉ có sự góp mặt của các chủ nhân giải thưởng và các thành viên BTC, Hội đồng giám khảo...

Xin giới thiệu ý kiến về Đi trốn của nhà thơ Hàm Anh sau khi tác phẩm này được trao giải Dế Mèn:

Đọc bản thảo Đi trốn từ khi còn manh nha trứng nước cái tôi lo nhất là tôi biết nó sẽ không gây hiện tượng kiểu như Quân khu Nam Đồng. Nhưng điều tôi thích nhất cũng chính là nó đã vượt thoát được cái bóng lẫy lừng của Quân khu Nam Đồng. Và ngạc nhiên nhất là sao có cái kiểu văn vẻ gì viết như học sinh lớp 4 chuyên toán làm bài tập làm văn tả cảnh, tả người mà lại khiến độc giả luôn bận rộn việc đời như tôi phải ngốn một mạch?

Chú thích ảnh — *Nhà văn Bình Ca cùng vợ chụp ảnh lưu niệm sau khi nhận giải Khát vọng Dế Mèn*

Công bằng mà nói, Đi trốn không dễ hấp dẫn bạn đọc như Quân khu Nam Đồng vì không có chuyện yêu đương tuổi trẻ, không gợi tò mò về một “hiện tượng” vang bóng một thời. Đi trốn viết về tụi trẻ con tầm trên dưới 10 tuổi thời chiến tranh, nhưng cuộc chiến chỉ hiện ra như một hậu cảnh được đẩy xa, vài nét chấm phá, toàn bộ tiền cảnh là thiên nhiên vùng núi đá vôi kỳ vĩ ở Bắc Bộ.

Sách viết về thiếu nhi và thiên nhiên. Văn tả thì đơn giản, không véo von, không mượt mà. Đi trốn toàn những thứ “bất lợi” như thế, vậy Bình Ca đã múa "cây đũa thần" của anh ấy như thế nào để lôi cuốn bạn đọc và rốt cuộc thì rinh “chú Dế Mèn” (Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn) của báo Thể thao và Văn hóa, vượt qua nhiều “yêng hùng” khác?

Thứ nhất, Bình Ca vẫn tỏ ra đắc địa trong cái duyên kể chuyện tưng tửng và dí dỏm của anh ấy. Các tình tiết luôn gọi mời nhau theo một cách rất “Bình Ca”, kiểu có vẻ như không đâu vào đâu nhưng thực ra nó đều có những “võ bỏ nhỏ” khiến người ta luôn muốn biết “thế rồi sao nữa”? Cái này là “duyên trời phú” không trường lớp nào “dạy” được.

Thêm vào đó, Đi trốn chỉ có vẻ ngoài hiền lành, vô thưởng vô phạt nhưng thực ra khá thâm hậu, hệt như người sinh ra nó vậy. Những câu chuyện sâu xa được nhà văn giấu sau cái vẻ ngoài rất giản dị, câu chuyện lớn luôn ý nhị ẩn trong câu chuyện nhỏ, những câu nói trẻ thơ ngây ngô nhưng làm cho người ta phải suy nghĩ day dứt về những nỗi buồn đau lớn của một thời. Chuyện cải cách ruộng đất, chuyện ấu trĩ một thời, chuyện chiến tranh khắc nghiệt, chuyện thân phận nhỏ dạt trôi trong một quầng bão lửa của chiến tranh...

Tuy nhiên, thú vị nhất vẫn là việc anh Bình Ca đã bằng những hiểu biết rất thực tiễn về địa lý của một loại địa hình và vùng đất mà tạo ra cả một thế giới thiên nhiên núi non sông hồ, hang động vô cùng kỳ ảo! Cái giỏi của cuốn Đi trốn đó là thổi hồn cốt nên một thế giới thiên nhiên vừa rất thật, thậm chí rất chính xác về mặt khoa học địa chất và thời tiết, mùa vụ, lại vừa có cái vẻ đẹp hoang đường của trí tưởng tượng. Nếu bạn đã từng cầm bút viết văn, bạn sẽ hiểu việc tạo ra sức hấp dẫn này không hề dễ chút nào!

Thế nên tôi vẫn nói với anh Bình Ca là tôi khâm phục Đi trốn hơn cả Quân khu Nam Đồng vì anh chọn một đề tài và lối đi khó mà vẫn “thoát hiểm” một cách ngoạn mục. Xét theo khía cạnh này thì văn tài của Đi trốn có phần cao tay hơn Quân khu Nam Đồng một bậc.

Mặc dù các nhân vật của Đi trốn được vẽ bằng những nét phác họa đơn giản, thoáng thưa nhưng vẫn đủ để gieo trong lòng bạn đọc một tình cảm và lưu luyến.

Có thể cái tạng của tôi thích lối nói nhỏ nhẹ khi viết về những chuyện to tát nên tôi quý trọng những đóng góp của anh Bình Ca cho văn chương. Ít nhất nó khiến người ta muốn đọc mà không gây nặng nề, mệt mỏi, bế tắc hoặc ngao ngán vì cái kiểu dễ dãi “sốc, sến súa” còn được gọi một cái tên khác là “văn thị trường”. Đọc văn của Bình Ca người ta cảm nhận được một tinh thần mạnh khỏe, có lòng tin vào điều thiện nên trong trẻo và nhân từ.

Điều cuối cùng tôi muốn chia sẻ với các bạn là : Tôi có cảm giác rằng Đi trốn mới là khúc dạo đầu của những ấp ủ lớn hơn cho một cuốn tiểu thuyết dày dặn hơn về cuộc chiến mà anh Bình Ca đang sở hữu một gia tài tư liệu giàu có và quý hiếm.

Rất hy vọng sớm được tiếp tục đón đọc anh Bình Ca trong tương lai gần và chân thành chia vui cùng tác giả Đi trốn với giải Dế Mèn rất xứng đáng mà Hội đồng giám khảo đã dành cho anh.

(Còn nữa)

Hàm Anh

Tags:

Cùng chuyên mục

Xem theo ngày

Đọc thêm

VAR khiến trọng tài bẻ còi, Thanh Hóa thắng kịch tính Viettel trong thế 10 người

Thanh Hóa đã có chiến thắng sát nút 2-1 trước Viettel ở vòng 8 V-League 2023/2024. Cuối trận, trọng tài đã cho Viettel hưởng một quả phạt đền nhưng VAR đã vào cuộc khiến ông thay đổi
15/11/2024 21:35 0
Dàn sao nhập tịch bất lực, Indonesia thua đậm Nhật Bản ngay trên sân nhà, mục tiêu World Cup sắp ngoài tầm với

Bất chấp việc tung ra đội hình mạnh nhất có thể với 10/11 cầu thủ nhập tịch, Indonesia vẫn không thể cưỡng nổi sức mạnh của Nhật Bản khi thua đến 0-4 ngay tại Gelora Bung Karno.
15/11/2024 21:14 0
Xem trực tiếp Mike Tyson vs Jake Paul ở đâu? Kênh nào ở Việt Nam trực tiếp?

Xem trực tiếp Mike Tyson vs Jake Paul - Thethaovanhoa.vn cập nhật kênh và link xem trực tiếp trận so găng giữa huyền thoại Mike Tyson và Youtuber Jake Paul diễn ra vào sáng 16//11.
15/11/2024 20:50 0
Hoàng Đức kiến tạo rồi ghi bàn, Ninh Bình tiếp tục phong độ ấn tượng tại giải Hạng Nhất

Tiền vệ Nguyễn Hoàng Đức đã cho thấy đẳng cấp của mình khi ghi một bàn và đóng góp một kiến tạo giúp Ninh Bình đánh bại Huế với tỷ số 2-1.
15/11/2024 20:22 0
Phản ứng trọng tài gay gắt, HLV Quảng Nam nhận thẻ đỏ hy hữu

HLV Văn Sỹ Sơn (CLB Quảng Nam) đã có phản ứng gay gắt với những quyết định của trọng tài chính Nguyễn Mạnh Hải trong trận đấu gặp CLB SLNA trên sân Hòa Xuân và phải nhận thẻ đỏ, bị truất quyền chỉ đạo phút 40.
15/11/2024 20:18 0
XSHCM 16/11 - XSTP - Kết quả xổ số Hồ Chí Minh hôm nay ngày 16/11/2024

XSHCM 16/11: Được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh, quay thưởng vào lúc 16h10 thứ Hai và thứ Bảy hàng tuần. Kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
15/11/2024 20:06 0
XSLA 16/11 - Kết quả xổ số Long An hôm nay 16/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 16 tháng 11

XSLA 16/11: Xổ số Long An được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Long An. Kết quả xổ số miền Nam được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
15/11/2024 20:06 0
XSBP 16/11 - Kết quả xổ số Bình Phước hôm nay 16/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 16 tháng 11

XSBP 16/11: Xổ số Bình Phước được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Bình Phước. Kết quả xổ số miền Nam được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
15/11/2024 20:05 0
Thể thức thi đấu 'độc lạ' giúp Say2TV Battle gây ấn tượng với khán giả Việt Nam

Billiards là một môn thể thao mang đậm tính cá nhân. Không giống như các môn thể thao khác, việc thi đấu đồng đội ở môn này lại gia tăng độ khó cho môn thi đấu.
15/11/2024 19:51 0
XSHG 16/11 - Kết quả xổ số Hậu Giang hôm nay 16/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 16 tháng 11

XSHG 16/11: Xổ số Hậu Giang được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Hậu Giang. Kết quả xổ số miền Nam được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
15/11/2024 19:44 0
XSMN 16/11 - Kết quả xổ số miền Nam hôm nay 16/11/2024 - Trực tiếp xổ số hôm nay ngày 16 tháng 11

XSMN 16/11: Xổ số miền Nam ngày 16/11/2024 gồm các tỉnh TP.HCM, Long An, Bình Phước, Hậu Giang. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Bảy ngày 16/11/2024 trên Thethaovanhoa.vn.
15/11/2024 19:43 0
Sao Việt kiều tỏa sáng, Hà Tĩnh hạ gục HAGL, khiến cả V-League sửng sốt vì thành tích khó tin

Bàn thắng duy nhất của tiền vệ Việt Kiều Viktor Lê giúp Hà Tĩnh đánh bại HAGL 1-0 để duy trì thành tích bất bại sau 8 vòng đấu, và chễm chệ ở vị trí nhì bảng. Ở một diễn biến khác, SLNA chia điểm trên sân Quảng Nam.
15/11/2024 19:30 0
Siberian Wellness vinh dự nhận giải thưởng Saigon Times CSR 2024, khẳng định cam kết phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội

14/11/2024 – Mới đây, Công ty TNHH Siberian Health Quốc tế (công ty phân phối sản phẩm thuộc thương hiệu Siberian Wellness tại Việt Nam) vinh dự được Tạp chí Kinh tế Sài Gòn tôn vinh là "Doanh nghiệp Vì Cộng đồng – Saigon Times CSR 2024".
15/11/2024 19:10 0
Tin nóng thể thao tối 15/11: Trần Thị Thanh Thúy xếp trên 12 VĐV châu Âu khi rời CLB Thổ Nhĩ Kỳ

Tin nóng thể thao tối 15/11: Trần Thị Thanh Thúy có thứ hạng cao hơn gần như toàn bộ VĐV ở Kuzeyboru, ĐT futsal nữ Việt Nam sẵn sàng cho giải vô địch Đông Nam Á...
15/11/2024 17:56 0
VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay ngày 15/11/2024

Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay ngày 15/11/2024. Thethaovanhoa.vn cập nhật link trực tiếp các trận đấu thuộc V-League, vòng loại World Cup 2026 châu Á, Nations League, giao hữu quốc tế.
15/11/2024 17:30 0
XSMB 15/11 - Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay 15/11/2024 - KQSXMB thứ Sáu ngày 15 tháng 11

XSMB 15/11: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay thứ Sáu ngày 15/11/2024 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên Thethaovanhoa.vn.
15/11/2024 17:30 0
Làng rau Trà Quế - "Làng du lịch tốt nhất thế giới" năm 2024

Sáng 15/11, làng rau Trà Quế đã trở thành đại diện duy nhất của Việt Nam lọt vào danh sách 55 "Làng du lịch tốt nhất thế giới" năm 2024 do Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc bình chọn.
15/11/2024 17:02 0
Người dân không ăn các món chế biến từ hoa chuông để tránh ngộ độc

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn cho biết, Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc đã cấp cứu, điều trị kịp thời cho hai trường hợp bị ngộ độc do ăn hoa chuông.
15/11/2024 16:45 0
Hình ảnh: Giao lộ Sáng tạo Hà Nội 2024 kết nối các công trình di sản lịch sử tiêu biểu của Thủ đô

Với chủ đề chính “Giao lộ Sáng tạo”, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 diễn ra từ ngày 9 - 17/11/2024 với tuyến trải nghiệm chính được đặt tại quận Hoàn Kiếm.
15/11/2024 16:40 0
Khẳng định vai trò các câu lạc bộ Quan họ trong lan tỏa giá trị di sản

Ngày 15/11 đã diễn ra Liên hoan các làng Quan họ thực hành tiêu biểu tỉnh Bắc Ninh lần thứ Nhất, năm 2024.
15/11/2024 16:25 0
Xem thêm ›