Nhìn lại 40 năm lịch sử 'bom tấn Hè'

(Thethaovanhoa.vn) - Khi Jaws (Hàm cá mập) được tung ra và càn quét các rạp chiếu vào mùa hè năm 1975, thế giới chưa bao giờ chứng kiến bất cứ điều gì tương tự.

Với chiến dịch quảng cáo ở mức tối giản, với áp phích chỉ gồm hình ảnh một con cá mập trắng lớn sẵn sàng nuốt chửng một cô gái xinh đẹp kèm dòng chữ "Đừng xuống nước" - cái tên Hàm cá mập vẫn chứng tỏ sức hút lớn đối với đám đông trong nhiều tuần trình chiếu.

Khi rút khỏi rạp, tổng doanh thu mà Jaws đạt được là hơn 470 triệu USD trên toàn cầu, tương đương 2,2 tỷ USD theo tỷ giá ngày nay. Những hàng dài khán giá đứng xếp hàng để được trải nghiệm cảm giác hồi hộp mà bộ phim kinh dị có kinh phí khiêm tốn của đạo diễn Steven Spielberg mang tới, đã trở thành một hiện tượng văn hóa đại chúng, khiến cả ngành công nghiệp làm phim thay đổi.

Món ăn nhanh điện ảnh

Vào giữa những năm 1970, nước Mỹ đã sẵn sàng cho cho những “gã khổng lồ” như Jaws, người dẫn chương trình Ben Mankiewicz trên kênh Turner Classic Movies TV khẳng định.

"Đã có những bộ phim đạt được thành công lớn" - Mankiewicz nói - "Có vẻ đây là thời điểm thích hợp cho nhiều sự thay đổi diễn ra trên đất Mỹ. Chúng ta là một quốc gia đã trưởng thành".

Áp phích quảng cáo phim “Hàm cá mập” (1975)

Trong 4 thập kỷ sau đó, sức hút của những bộ phim bom tấn mùa Hè ngày càng lan tỏa. "Mùa Hè trở thành mùa của những “món ăn nhanh” điện ảnh, trong khi tháng Chín và tháng Mười là mùa Oscar, những món ăn điện ảnh hàn lâm hơn" - Paul Dergarabedian, chuyên gia phân tích cấp cao về truyền thông của Rentrak, công ty chuyên theo dõi số liệu phòng vé và khán giả xem truyền hình cho biết - "Rất nhiều bộ phim mùa Hè không chứa “calo và dinh dưỡng”. Nhưng mọi người vẫn thích khi xem chúng”.

Trong nhiều năm qua, cuối tháng Năm được xem là thời điểm khởi động mùa phim bom tấn Hè. Tuy nhiên, vào năm nay, bộ phim về các siêu anh hùng Avengers: Age Of Ultron (Biệt đội siêu anh hùng: Đế chế Ultron)đã bắt đầu khởi chiếu từ 1/5. Mà có lẽ trên thực tế, mùa phim hè 2015 thực sự còn bắt đầu sớm hơn nữa, từ ngày 3/4 với “bom tấn” hành động Furious 7, mà đạt được thành tích doanh thu mở màn ấn tượng 147 triệu USD và tiếp tục thể hiện rất tốt trong nhiều tuần sau đó.

“Bom tấn” và “bộ cánh” doanh thu nhiều triệu USD

Vào mùa phim Hè, những tác phẩm điện ảnh có doanh thu cao nhất mọi thời đại khá đa dạng về nguồn gốc, nội dung và chủ đề. Phim có thể lấy bối cảnh từ rất lâu trước đây, trong một thiên hà xa xôi như Star Wars (Chiến tranh giữa các vì sao), cho tới một thị trấn nhỏ những năm 1950 như trong Back to the Future (Trở lại tương lai), hoặc thậm chí vào thời quá khứ xa hơn nữa với những con khủng long trong Jurassic Park (Công viên kỷ Jura). Chúng cũng có thể là phần tiếp theo, phần phim trước hoặc làm lại; có thể lấy nội dung từ những trang tiểu thuyết đồ họa hay những cuốn sách ăn khách dành cho giới trẻ.

Tuy nhiên, tất cả đều mang một điểm chung: Đó là khơi gợi được trí tò mò và kích thích tưởng tượng của người xem.

"Mùa Hè là biểu tượng cho những ý tưởng phim thú vị và vô tư" - ông Dergarabedian nói - "Và ý tưởng của bộ phim chiếu rạp đều tuân theo lý thuyết đó".

Jennifer Lee, đồng biên kịch kiêm đạo diễn của bộ phim hoạt hình nổi tiếng Frozen (Nữ hoàng băng giá), người từng nghiên cứu về Jaws với tư cách là hình mẫu bộ phim “bom tấn” hoàn hảo khi bà còn theo học Đại học Columbia, cùng đội ngũ của mình đã phải mất nhiều tháng mới xây dựng một bộ khung kịch bản hợp lý, chưa kể tới thời gian biến nó thành một tác phẩm cụ thể với những nét độc đáo riêng".

Phim bom tấn có thể là câu chuyện về con người chống lại cá mập. Robot khổng lồ chiến đấu chống vì hành tinh. Cướp biển ra khơi vì cuộc phiêu lưu trên biển. Một nhà khảo cổ học đi khắp thế giới tìm kiếm kho báu cổ xưa… Dù là gì đi nữa, phim bom tấn đơn giản là những tác phẩm điện ảnh khoác lên mình “bộ cánh” doanh thu trị giá nhiều triệu đô la.

Frozen đã thu về được gần 1 tỷ USD

Trải nghiệm tuyệt vời

Dwayne "The Rock" Johnson, nhân vật từng tham gia những bộ phim bom tấn như The Mummy Returns (Xác ướp trở lại) và 3 phần phim Fast and Furious (Nhanh và Nguy hiểm), hồi tưởng lại thời khắc Indiana Jones từng chinh phục mình trong bộ phim Raiders of the Lost Ark (Chiếc rương thánh tích) vào năm 1981 như thế nào khi anh mới chỉ là một cậu bé 9 tuổi ngồi ở hàng ghế đầu trong một rạp chiếu ở Charlotte, Bắc Carolina, Mỹ.

"Tôi bị bộ phim cuốn đi, bị nhân vật cuốn đi, và tôi nhớ rằng, khi ấy mình đã rời khỏi rạp với suy nghĩ, tôi thực sự muốn làm điều đó, như thế, tôi muốn được trở thành anh chàng đó" - Johnson chia sẻ - "Không hẳn là phải trở thành một diễn viên. Mà chỉ là ý nghĩ muốn được trở thành người hùng đó".

Hiện tại, Johnson đã là người hùng đó, nhưng để biến giấc mơ thành hiện thực, nam diễn viên cũng phải đánh đổi không ít mồ hôi, công sức. San Andreas, bom tấn mới nhất Johnson tham gia đã ra rạp từ 29/5, đòi hỏi anh phải thức dậy lúc 3h45 sáng hàng ngày trong suốt ba tháng, để làm việc với cường độ cao, từ 12-14 tiếng/ngày.

Thực hiện một bộ phim bom tấn là một công việc lớn, Johnson thừa nhận: "Đó là một trải nghiệm tuyệt vời, nhưng cũng rất khó khăn và nhiều áp lực, bởi vì nó gắn với rất nhiều trách nhiệm. Đó là trách nhiệm phải truyền đạt được một bộ phim hay tới công chúng, là trách nhiệm tài chính trước hãng phim, và trách nhiệm đối với chính bản thân mình phải hóa thân vào nhân vật và mang lại một màn diễn xuất tốt".

Phan Vân Anh
Thể thao & Văn hóa