'Người muôn năm cũ' Vũ Tuân Sán giành Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội

(Thethaovanhoa.vn) - Sáng nay (28/8), tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (Số 5 - Lý Thường Kiệt, Hà Nội), Ban tổ chức Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội tổ chức Lễ công bố và trao giải thưởng lần 7 - năm 2014.

Tới dự lễ trao giải có bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội; ông Nguyễn Đức Lợi - Tổng Giám đốc TTXVN; Nhà báo Hồ Quang Lợi, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội; ông Ngô Hà Thái - Phó Tổng Giám đốc TTXVN; GS Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Sử học Việt Nam, nhà thơ Bằng Việt, Chủ tịch Hội VHNT Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng giám khảo; nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên, nhiếp ảnh gia Quang Phùng, người giành Giải thưởng lớn năm 2013...

Về phía gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái có cụ bà Nguyễn Thị Sính, phu nhân cố họa sĩ và con trai là họa sĩ Bùi Thanh Phương; cùng các cá nhân, tổ chức là chủ nhân của các đề cử hoặc là người đại diện, đông đảo các phóng viên báo đài trung ương và địa phương.


Mở đầu Lễ trao giải, bà Trương Lê Kim Hoa - Tổng Biên tập Báo Thể thao & Văn hóa, Trưởng BTC giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội phát biểu: "Với tư cách là những người sáng lập ra giải thưởng này, chúng tôi rất vinh dự và tự hào vì đã xây dựng được một diễn đàn văn hóa - báo chí mang tính khoa học cao để tri ân kịp thời những con người đã tận tâm, tận lực cống hiến cho Hà Nội thân yêu của chúng ta.

Chúng tôi vui mừng nhận thấy, có mặt trong buổi lễ ngày hôm nay, những chủ nhân của Giải thưởng Lớn như GS Phan Huy Lê, nhà nhiếp ảnh Quang Phùng vẫn dồi dào sức khỏe và tràn đầy năng lượng sáng tạo để tiếp tục đồng hành vì tình yêu Hà Nội với chúng ta...

Trở lại với mùa giải năm nay, một mùa giải thật ý nghĩa - hướng tới kỷ niệm 60 năm giải phóng Thủ đô, có lẽ không chỉ riêng tôi, tất cả chúng ta trong buổi lễ ngày hôm nay, đều cảm thấy vui mừng khi được diện kiến nhà nghiên cứu Tảo Trang Vũ Tuân Sán, một nhà Hán Nôm học, một pho từ điển sống về đất Kinh kỳ ngàn năm văn hiến của chúng ta".

Buổi lễ dành 1 phút tưởng nhớ nhà văn Tô Hoài, người từng giành giải thưởng Lớn và Kiến trúc sư Đoàn Đức Thành, vị giám khảo đồng hành với giải thưởng ngay từ những ngày đầu tiên. Những con người nặng lòng với Hà Nội đã ra đi trong năm 2014 này.

Nhà thơ Bằng Việt, Chủ tịch Hội đồng giám khảo đã công bố Danh sách đề cử chính thức của Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội lần 7- 2014. Theo đó, Hội đồng Giám khảo đã chọn ra 10 đề cử cho các hạng mục: Giải thưởng Lớn, giải Tác phẩm, giải Việc làm và giải Ý tưởng.

Đề cử Giải thưởng Lớn cho nhà nghiên cứu Tảo Trang Vũ Tuân Sán, một nhà Hán Nôm học, nhà Hà Nội học với những công trình khảo cứu thâm sâu về Hà Nội. Nhà thơ Bằng Việt nhấn mạnh: "Năm nay 100 tuổi, cụ như ánh vàng son còn lại của một thế hệ kết hợp được trong mình cả phần tinh túy của văn hóa phương Đông và phương Tây".

Đề cử giải Tác phẩm cho: tác phẩm Song xưa phố cũ của nhà nghiên cứu Trần Hậu Yên Thế với một góc nhìn độc đáo, tinh tế về những hàng mi thép (chấn song sắt, lan can sắt cửa sổ), tác phẩm Hà Nội một chốn rong chơi của Martin Rama (người Uruguay), tập tản văn Bát phố của “nhà văn dân gian” Nguyễn Bảo Sinh.

Đề cử Giải việc làm cho: nhóm tác giả đã sưu tầm và tổ chức triển lãm Sắc màu Hà Nội 1914 -1917, Nhóm Nhặt rác Hồ Gươm thuộc CLB Tình nguyện Trẻ, Hanoikids – Những hướng dẫn viên du lịch đặc biệt của Hà Nội.

Đề cử giải Ý tưởng cho: dự án Hanoifly – Hà Nội, những góc nhìn từ không trung của nhóm Ashui.com + Hanoi Lovers, dự án Humans of Hanoi của nhóm Freely Team; dự án Hà Nội: Đẹp và Chưa đẹp của Sở VH,TT&DL Hà Nội.

10 đề cử này được Hội đồng giám khảo lựa chọn từ hàng chục “ứng viên” do Ban sơ khảo tập hợp trong khoảng thời gian từ tháng 9 năm ngoái đến đầu tháng 8 năm nay. Ngay sau đó, 10 đề cử chính thức đã lên sân khấu nhận hoa và giấy chứng nhận của BTC.

Bà Trương Lê Kim Hoa, Trưởng BTC giải thưởng đã chính thức công bố kết quả giải thưởng. Ở hạng mục Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội (trị giá 20 triệu đồng), duy nhất 1 đề cử và nhà nghiên cứu Tảo Trang Vũ Tuân Sán, nhà Hán Nôm học đồng thời là nhà Hà Nội học với những công trình khảo cứu giàu tính phát hiện về lịch sử văn hóa Thăng Long – Hà Nội đã đoạt giải thưởng Lớn năm nay.


Phát biểu sau lễ nhận giải, nhà nghiên cứu Vũ Tuân Sán cho biết, ông sẽ ủng hộ 1 triệu đồng cho các chiến sĩ Trường Sa và 1 triệu đồng cho trẻ em tàn tật Hà Nội.

2 Giải Tác phẩm - Vì tình yêu Hà Nội (trị giá 8 triệu đồng/ giải) cùng được trao cho: Tác phẩm Song xưa phố cũ của nhà nghiên cứu Trần Hậu Yên Thế và tác phẩm Hà Nội một chốn rong chơi của Martin Rama người Uruguay, từng làm việc tại vị trí chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam từ năm 2010. Tuy nhiên, ông Martin Rama không có mặt tại Lễ trao giải, dịch giả Nguyễn Văn Tùng, người dịch cuốn sách Hà Nội một chốn rong chơi đã nhận giải thay.


Tiếp đó, 1 Giải Việc làm - Vì tình yêu Hà Nội (trị giá 8 triệu đồng) được trao cho: Nhóm tác giả đã sưu tầm và tổ chức triển lãm Sắc màu Hà Nội 1914 – 1917.

Trong tháng 12/2013, rất đông người dân Hà Nội đã tới Trung tâm Văn hoá Pháp để chiêm ngưỡng những bức ảnh quý từ đầu thế kỷ XX trong Triển lãm "Hà Nội sắc màu 1914 - 1917". 60 bức ảnh màu trưng bày tại đây đều là những tác phẩm chụp cuộc sống và con người Hà Nội suốt ba năm 1914 - 1917, do tác giả người Pháp Leon Busy thực hiện.

Vào đầu thế kỷ XX, khi kĩ thuật chụp ảnh màu trên kính vừa ra đời, Leon Busy đã tới Hà Nội để thực hiện những tác phẩm này, theo một dự án sưu tập ảnh khổng lồ do nhà tài phiệt Pháp Albert Kahn tổ chức. Và kể từ năm 1932, đã có 1.500 bức ảnh cổ của Leon Bussy trở thành một phần quan trọng trong bảo tàng mang tên Albert Kahn, do chính quyền Pháp sở hữu. Ngoại trừ một số ít chuyên gia có dịp sang Paris, đại đa số người dân Hà Nội và các học giả trong nước đều chưa có cơ hội chiêm ngưỡng kho tư liệu quý giá này.

Triển lãm Hà Nội sắc màu 1914 - 1917 do UBND Thành phố Hà Nội và chính quyền vùng Ille de France tổ chức. Những học giả trực tiếp tiến hành công việc này là GS Sử học người Pháp Emmanuel Poisson và nhà dân tộc học gốc Việt Đinh Trọng Hiếu, với sự thôi thúc rất chân tình: "Không có lý do gì để những người dân Hà Nội không được chiêm ngưỡng và biết tới kho ảnh cổ lưu giữ hình bóng cha, ông và quê hương của họ từ 100 năm trước đây".

Vượt qua rất nhiều hạn chế về tư liệu, 2 chuyên gia này đã bỏ ra 14 tháng để biên soạn, lựa chọn và bình chú cho 60 bức ảnh từ bộ sưu tập này. Không chỉ đi tìm thông tin chính xác cho mỗi bức ảnh (vốn được ghi lại rất ít và có nhiều sai sót), GS Emmanuel Poisson và nhà nghiên cứu Đinh Trọng Hiếu còn rất công phu "mở rộng" những phần chú thích ảnh này thành các tiểu luận ngắn gọn, súc tích nhưng cung cấp đầy đủ thông tin về cảnh vật, con người và văn hoá truyền thống Hà Nội.

Đại diện cho nhóm tác giả, GS Sử học người Pháp Emmanuel Poisson đã ủy quyền cho nhà văn Phong Điệp nhận giải thưởng. Phát biểu khi nhận giải, nhà văn Phong Điệp cho biết, GS Emmanuel Poisson muốn thông qua BTC gửi tặng toàn bộ tiền giải thưởng cho trẻ em khiếm thị trường Nguyễn Đình Chiểu.


Giải Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội (8 triệu đồng) được trao cho: Dự án “Hanoi Fly – Hà Nội, những góc nhìn từ không trung” của nhóm Ashui.com + Hanoi Lovers vì ý tưởng ứng dụng công nghệ flycam để khám phá vẻ đẹp từ trên cao của Hà Nội nhằm chia sẻ với cộng đồng.

Năm nay, Giải thưởng Bùi Xuân Phái lần thứ 7- 2014 diễn ra trong bối cảnh Hà Nội hướng tới kỷ niệm 60 năm giải phóng Thủ đô, được sự ủng hộ cả về vật chất và tinh thần của thành phố Hà Nội. BTC quyết định tăng giá trị hiện kim của của các giải năm nay. Cụ thể, Giải thưởng Lớn trị giá 20 triệu đồng (tăng 5 triệu so với mùa trước), còn các giải Tác phẩm, Ý tưởng, Việc làm cũng tăng từ 5 triệu lên 8 triệu đồng/giải.


Ra đời từ năm 2008, nhân kỷ niệm 88 năm ngày sinh của danh họa Bùi Xuân Phái (1/9/1920 - 24/6/1988), Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì Tình yêu Hà Nội là sáng kiến của báo Thể thao & Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và gia đình cố họa sĩ; nhằm tìm tòi, phát hiện và tôn vinh những tác giả, tác phẩm, việc làm, ý tưởng “có hàm lượng nghệ thuật và khoa học cao, gắn bó với các mặt của đời sống Hà Nội và thấm đượm một tình yêu Hà Nội”.

Trải qua 7 mùa giải, Giải thưởng được trao vào cuối tháng 8 đầu tháng 9 hàng năm đã trở thành “ngày hội” của những tình yêu Hà Nội, là “nhiệt kế” biểu thị tình yêu Thủ đô của các tầng lớp nhân dân: từ các văn nghệ sĩ, trí thức trăn trở với những sáng tác, nghiên cứu về chủ đề Hà Nội; đến những người dân bình thường, đang sống và làm việc trên đất Thủ đô; cho đến cả những người nước ngoài, ngẫu nhiên hay định mệnh, gắn bó với mảnh đất này.

Ban tổ chức và Hội đồng giám khảo Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội đánh giá cao một mùa bội thu những “Tình yêu Hà Nội” năm nay, đồng thời khẳng định: Giải thưởng không phải là một cuộc thi, không có sự so sánh hơn thua, mà đó là một sự bình chọn vô tư, trong sáng cho những tình yêu Hà Nội.

Đây là năm thứ 2 trong 7 mùa giải, dựa trên kết quả chấm của Hội đồng Giám khảo, BTC đã phải “phá lệ” trao 2 giải thưởng ở  hạng mục Giải Tác phẩm (Năm 2013, đã trao 2 giải ở hạng mục giải Việc làm). Điều đó cho thấy rằng, xuyên qua bề nổi của cuộc sống đời thường Hà Nội, đôi lúc còn ngổn ngang, xô bồ, vẫn luôn có một Hà Nội nguyên vẹn, đích thực, một Hà Nội bề sâu với những con người, những tác phẩm, những việc làm, những ý tưởng đau đáu vì “Tình yêu Hà Nội”.