Sẽ là kỳ Copa hay nhất trong lịch sử?

(TT&VH) - Dưới đây là bài viết của cây bút bình luận Tim Vickery (BBC) về Copa America, những ảnh hưởng của giải đấu quốc tế lâu đời nhất này đến lịch sử bóng đá thế giới, và những tiên đoán về một kỳ Copa mà theo ông, sẽ là hay nhất trong lịch sử…

Copa America có một vẻ đẹp đa chiều. Giống như bạn hành hương đến một nơi mà lịch sử bóng đá đã hình thành, và đóng vai một nhân chứng trong quá trình hình thành một trang sử mới.

Giải đấu cấp độ châu lục lâu đời nhất trên Thế giới này lần đầu tiên được tổ chức ở Argentina vào năm 1916. Và trong 95 năm lịch sử hùng vĩ của nó, không ít thời điểm, những thứ bóng đá hay nhất trên Thế giới đã được giới thiệu ở đây.

Đội hình Argentina vô địch ở kỳ Copa America đầu tiên trong lịch sử, vào năm 1916 - Ảnh Internet

Từ khi ra đời cho đến khi sự kiện Phố Wall sụp đổ diễn ra vào năm 1929, Copa America vẫn được tổ chức đều đặn mỗi năm một lần (trừ các năm 1918 và 1928), và bốn trong số đó được tổ chức ở Argentina. Vào thởi điểm mà bóng đã Nam Mỹ phát triển với tốc độ phi thường, những cuộc đối đầu thường xuyên như thế ở Copa góp phần tạo ra một tiêu chuẩn cho bóng đá Thế giới.

Theo nghĩa này, Wolrd Cup là một “đứa con” của Copa America. Uruguay thay đổi diện mạo bóng đá Thế giới sau khi giành thắng lợi ở 2 kỳ Olympic 1924 và 1928, bắt đầu nổ phát súng lệnh cho việc khai sinh ra World Cup, giải đấu dành cho những người chuyên nghiệp. Năm 1930, ở kỳ Cúp Thế giới đầu tiên, Uruguay đã đứng ra đăng cai, và sau đó giành chức vô địch. Họ không thể tạo ra một sự cải biến lớn lao như thế đối với bản thân nói riêng và bóng đá nói chung, nếu không có những trải nghiệm từ các kỳ Copa đầu tiên.

Sau đó, vào thập niên 40 thế kỷ trước, kỷ nguyên Vàng của bóng đá Argentina (4 lần vô địch Copa vào các năm 1941, 1945, 1946 và 1947), Brazil bắt đầu trở thành phát triển với một tốc độ chóng mặt, mở màn cho kỷ nguyên Vàng son của chính họ vào thập niên 50-60 thế kỷ trước, khi bóng đá chuyên nghiệp bắt đầu mở rộng.

Và cho đến thời điểm này, có rất nhiều điều đáng được chờ đợi ở Copa America 2011. Xét về chiều sâu của các ĐT tham dự, đây có thể là kỳ Copa ghê gớm nhất trong lịch sử.

Ảnh hưởng của kiểu đá vòng loại World Cup “marathon”

Từ năm 1996, cách đá vòng loại World Cup “kiểu marathon” (10 đội đá vòng tròn thể thứ đi- về quanh năm suốt tháng) đã được áp dụng, trong khi đó, Copa America không có vòng loại, không giống như giải EURO. Ngay từ bây giờ, các đội tuyển Nam Mỹ đã có thể nghĩ đến World Cup 2014, trong khi người châu Âu vẫn còn băn khoăn về EURO 2012.

Thực tế, kiểu đá vòng loại “marathon” đã cung cấp cho các đội tuyển Nam Mỹ một cấu trúc phát triển mà các đội tuyển châu Âu sử dụng cho các cấp độ bóng đá của họ. Trước đây, sức cạnh tranh của các đội tuyển Nam Mỹ, trừ Brazil và Argentina quá dễ kiếm được những trận giao hữu nhờ tiếng tăm của họ, là rất tồi tệ. Các nền bóng đá nhỏ không có cơ hội được cọ xát thường xuyên.

Nhưng từ năm 1996, tất cả đều có một lịch đấu quanh năm, được cọ xát và phát triển, đảm bảo nguồn thu nhập, và đi kèm với đó là cơ hội thuê những HLV chất lượng, triệu tập ĐT lâu dài, và đầu tư cho công tác đào tạo trẻ.

Sự biến chuyển sau 15 năm thật đáng kinh ngạc. Ecuador là một phiên bản Nam Mỹ của đội Luxembourg, nhưng ở World Cup 2006, họ đã có mặt ở vòng 16 đội mạnh nhất. Venezuela là một phiên bản Nam Mỹ của Đảo Faroe, nhưng giờ đang tràn trề cơ hội dự World Cup 2014. Uruguay, đội đứng thứ năm ở vòng loại World Cup 2010 và phải đá play-off để đến Nam Phi, thậm chí còn lọt vào bán kết, và là một trong bốn đội mạnh nhất Thế giới.

Kỳ Copa hay nhất trong lịch sử?

Ban đầu, phiên bản mới của vòng loại World Cup khu vực Nam Mỹ đã gây ảnh hưởng xấu đến Copa America. Sau nhiều thập kỷ trì trệ vì chế độ độc tài quân sự (từ năm 1975 đến 1983, giải thậm chí còn không có quốc gia đăng cai), Copa thực sự hồi sinh vào năm 1987, và từ đó được tổ chức hai năm một lần. Nhưng sau năm 1996, việc các đội tuyển được đảm bảo một lịch đấu thường xuyên khiến Copa phải trả giá. Giải đấu giảm giá trị, và thậm chí là nơi để các đội tuyển Nam Mỹ thử nghiệm đội hình.

Nhưng bây giờ, khi Copa chuyển sang một chu kỳ mới (4 năm tổ chức một lần), tính cạnh tranh của nó tất nhiên được tài khởi động. Sau World Cup, các đội tuyển Nam Mỹ bắt đầu xem xét lại băng ghế huấn luyện, cân bằng tài chính bằng các trận giao hữu. Và bây giờ, họ có thểm một cơ hội chuẩn bị cho vòng loại World Cup 2014: Copa America. Tất nhiên, ai cũng sẽ mong đoạt chức vô địch, nhưng sự ư tiên lớn nhất sẽ là lắp ghép một bộ khung cứng cáp để tranh đấu một suất đến Brazil sau đây ba năm. Đó là lý do mà tất cả các đội tuyển sẽ cố trình diễn sinh lực tốt nhất của họ ở Copa, nếu không có các trở ngại khách quan (chấn thương).

Nhưng ưu tiên cho vòng loại World Cup không có nghĩa là ở Copa diễn ra sau đây vài tuần sẽ diễn ra mà không có áp lực. Trái lại là đằng khác. Một số HLV có thể rơi xuống vực thẳm sau kỳ Copa, và một số khác có thể gia tăng uy tín của họ. Argentina chịu áp lực chấm dứt cơn khát 18 năm ở Copa, trước các khán giả nhà. Tất cả sẽ tạo ra một kỳ Copa thực sự hấp dẫn, thậm chí là đầy đủ mọi điều kiện để tạo ra một kỳ Copa hấp dẫn nhất trong lịch sử.

Ban Cầm (dịch)