“Hiện tượng” Federico Macheda: Calcio hoảng hốt

18/04/2009 19:14 GMT+7 | Bóng đá Italy

(TT&VH Cuối tuần) -  Thành công nhanh chóng của tiền đạo trẻ 17 tuổi Federico Macheda trong màu áo M.U trong những tuần qua đã gây nên những làn sóng trái ngược ở Italia.

Tự hào, vì Macheda là một cầu thủ người Italia và là sản phẩm từ một lò đào tạo cầu thủ Italia. Hạnh phúc, vì lứa cầu thủ trẻ Italia đang làm rạng rỡ calcio và là niềm hy vọng cho ĐT Italia trong thời điểm Azzurra cần trẻ hóa. Nhưng giận dữ, vì các CLB Italia đã bất lực trong việc giữ chân Macheda cũng như hàng chục cầu thủ trẻ khác rời khỏi Italia ra thi đấu cho các CLB nước ngoài khi chưa đầy 18 tuổi và chưa có đóng góp nào cho những người đã đào tạo nên họ. Mới đây, việc Napoli buộc Man City phải bồi thường cho họ và treo giò một cầu thủ trẻ (Trotta) bị cuỗm đi đã cho các đội bóng Italia thêm niềm tin để chống lại tình trạng “mất máu” cầu thủ. Chủ tịch UEFA Platini thậm chí còn đề nghị cấm tất cả những cuộc chuyển nhượng cầu thủ dưới 18 tuổi trên phạm vi toàn thế giới.
 
Sau những trang báo đầu tiên viết về những bàn thắng trên đất Anh của Federico Macheda, 17 tuổi, sản phẩm từ lò đào tạo của Lazio và bây giờ đã “di cư” sang M.U, tất cả đều hy vọng rồi đây Marcello Trotta, tròn 17 tuổi ngày 29/9 tới, cũng sẽ trở thành một ngôi sao. Tiền đạo này được đào tạo trong đội trẻ Napoli, đã 2 lần khoác áo ĐT U-16 Italia, ghi được 1 bàn thắng, và được coi là một bản sao hoàn hảo của Bruno Giordano (cựu chân sút nổi tiếng một thời của Napoli). Nhưng đấy là trong tương lai, bởi hiện tại, cậu bé sinh ra ở cách Napoli 30 cây số này đang là nhân vật chính trong một vụ kiện cáo ầm ỹ giữa các quan chức bóng đá Anh và Italia, để rồi sự việc được đưa lên tận các cơ quan tư pháp thể thao lớn nhất thế giới. Mà vụ việc ấy đang được calcio hy vọng sẽ trở thành một phán quyết Bosman mới nhằm ngăn chặn tình trạng chảy máu tài năng trẻ ra nước ngoài, như trường hợp Macheda, người đã sang Anh khi chưa là cầu thủ chuyên nghiệp ở Ý và bây giờ tỏa sáng trong màu áo M.U, trong sự tiếc nuối của nhiều CLB Serie A.
 
Federico Macheda đang trở thành “hiện tượng” củ M.U và Premier League
 
Hôm 15/1/2009, cơ quan công tố của LĐBĐ Italia (FIGC) đã quyết định khởi tố tiền đạo Trotta theo đơn kiện của Napoli, về việc Trotta đã kí một HĐ 4 năm với Man City (đội này sau đó đã cho Fulham mượn Trotta) mà không hề tôn trọng những điều khoản ràng buộc cậu với Napoli. Vì lẽ đó, Trotta không được FIFA công nhận chuyển nhượng trong phạm vi quốc tế, không được đưa ra sân thi đấu từ tháng 9/2008 và hôm 24/3 vừa qua, cậu nhận án 2 tháng treo giò từ Ủy ban kỉ luật của FIGC với lí do Trotta đã xé bỏ những thỏa thuận đã kí trước đó trong một văn bản được coi là HĐ sơ bộ với những cầu thủ dưới 17 tuổi theo luật FIFA với Napoli.
 
Nhưng vụ việc này chưa kết thúc ở đó. Hôm 11/3, Napoli tiếp tục gửi đơn kiện Man City và Fulham lên FIFA nhằm đòi hỏi FIFA phạt những CLB này (Man City đã đề nghị trả Napoli 100.000 euro để Napoli không đưa vụ này lên tòa án, nhưng đội bóng xứ Campania không chấp nhận). Theo luật sư của Napoli, Mattia Grassani, một trong những chuyên gia luật thể thao hàng đầu của Italia, nếu FIFA đưa ra một mức kỉ luật đối với Man City và Fulham, đây sẽ là một bước ngoặt lớn trong bóng đá thế giới, khi FIFA trừng phạt những ai đã có hành vi tiếp cận cầu thủ trẻ một cách bất hợp pháp, khuyên anh ta phá bỏ những HĐ đã kí trước đó, và cuỗm đi cầu thủ này bất chấp sự phản đối của CLB đang sở hữu anh ta một cách hợp pháp. Napoli đã hết sức tức giận khi thấy bức ảnh HLV Man City lúc đó là Sven Goran Eriksson đang bắt tay với Trotta vào đầu mùa bóng này.
 
Chủ tịch UEFA Michel Platini ủng hộ việc hạn chế
chuyển nhượng cầu thủ dưới 18 tuổi

Chủ tịch UEFA Michel Platini đã từ lâu muốn tiến hành một cuộc chiến nhằm hạn chế tối đa những vụ chuyển nhượng cầu thủ dưới 18 tuổi. Chủ đề này đã được thảo luận hôm 9/3 vừa qua ở trụ sở của UEFA ở Nyon (Thụy Sĩ), với sự tham gia của ECA (HIệp hội các CLB hàng đầu châu Âu), EPFL (Hiệp hội các giải VĐQG châu Âu), FIFRO (Hiệp hội cầu thủ nhà nghề thế giới) và dĩ nhiên, UEFA. Trong cuộc họp này, Platini tuyên bố cần phải chấm dứt tình trạng chuyển nhượng cầu thủ dưới 18 tuổi trên phạm vi toàn thế giới, giống như cách mà người ta đã cấm các cầu thủ ngoài EU ở lứa tuổi tương tự. Việc chuyển nhượng những cầu thủ dưới 16 tuổi trong phạm vi EU cũng cần phải bị cấm, áp dụng theo điều 19 của luật FIFA về quy chế và chuyển nhượng cầu thủ. Đấy sẽ là một sự hạn chế gây xung đột về luật đối với EU, một khi EU cho phép lao động được di chuyển không hạn chế trong lãnh thổ các nước thành viên.

Tuy nhiên, UEFA vẫn có thể vận động được EU cho quy định hạn chế của mình vào danh mục “những quy chế đặc biệt cho thể thao” như “Sách trắng” của EU đã thông qua tháng 7/2007. Trong tài liệu này, có một đoạn nói đến việc bảo vệ thiếu niên, cho rằng, “việc buôn bán và trao đổi cầu thủ vị thành niên là không thể chấp nhận được. Vấn đề sẽ trở nên nghiêm trọng hơn với những đứa trẻ phải kiếm sống trong một đất nước xa lạ mà không thể chơi được bóng đá nhà nghề”.
 
 
Về vấn đề này, quan điểm của FIGC hết sức rõ ràng. Phó Chủ tịch FIGC Demetrio Albertini tuyên bố: “Tôi nghĩ rằng, một cầu thủ vị thành niên chỉ có thể được đi ra thi đấu ở một nước khác trong trường hợp duy nhất sau đây: gia đình của cầu thủ đó phải sang đó làm việc, nhưng ở một môi trường không dính dáng gì đến công việc thể thao của người con. Cho đến một chừng mực tuổi nào đó ở vị thành niên, thì bóng đá chỉ mang ý nghĩa giả trí và không thể trở thành một lựa chọn quan trọng nhằm kiếm sống. Trong trường hợp này, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa UEFA và FIFA nhằm ngăn chặn làn sóng cầu thủ vị thành niên di chuyển ra nước ngoài”.
 
Marcello Trotta, trung tâm của vụ tranh chấp
 giữa Napoli và Man City

Tuy nhiên, ngay ở chính Italia, những gì mà Albertini tuyên bố cũng không hề được tôn trọng. Việc các CLB Italia phản đối lại hành động “cướp bóc” cầu thủ chạy sang một nền bóng đá phát triển hơn là Anh không che giấu được sự thật, rằng chính người Italia cũng cướp bóc của nhau và cướp bóc chính những nền bóng đá khác. Một ví dụ cụ thể liên quan đến chính Napoli: mới đây, người chịu trách nhiệm đào tạo trẻ của CLB này là Giuseppe Santoro đã bị cấm hành nghề trong 3 tháng, trong khi Napoli bị phạt 20.000 euro về việc đã kí HĐ với một cầu thủ ở độ tuổi dưới 14 (các CLB không được phép chuyển nhượng cầu thủ trong các vùng khác nhau ở Italia dưới độ tuổi này). Số lượng cầu thủ trẻ được Italia nhập khẩu trong những năm qua cũng vượt rất xa con số cầu thủ đã rời khỏi Italia sang các nước khác, khẳng định rằng thực ra “mất mát” mà Italia phải gánh chịu chẳng thấm tháp vào đâu với thiệt hại của các nền bóng đá khác trước cách làm bóng đá như kiểu thực dân của calcio.

Một số liệu của Hiệp hội cầu thủ nhà nghề Italia (mà chính Albertini từng là ủy viên trong BLĐ) công bố cuối năm 2008 cho thấy, từ năm 2005 đến 2008, có 36 cầu thủ Italia ở độ tuổi 14 đến 19 “di cư” ra nước ngoài (15 hết hạn HĐ, 16 cầu thủ được chuyển nhượng đúng luật và 5 bị “cuỗm” bất chấp sự phản đối của CLB chủ quản). Cùng thời gian ấy, Italia đã nhập 462 cầu thủ trẻ dưới 18 tuổi theo đủ các dạng, hợp pháp và bất hợp pháp, trong đó có 165 cầu thủ trong khối EU và 297 ngoài EU. Hầu hết số cầu thủ này được tuyển mộ từ các lò đào tạo trẻ theo một điều luật căn bản giúp cho các cuộc chuyển nhượng trở nên hợp pháp: các CLB Italia có thể chiêu mộ các cầu thủ vị thành niên nếu như họ chưa thuộc sở hữu của bất cứ CLB nào ở nước họ, ngoài ra, các CLB Serie A và B có thể cho ra sân thi đấu bất cứ cầu thủ dưới 18 tuổi người nước ngoài nào nếu như họ chưa khoác áo ĐTQG nước họ. Chính vì thế, Albertini thừa nhận FIGC không thể ngăn cản Premier League cuỗm đi những cầu thủ trẻ hay nhất của Italia, vì “các LĐBĐ nước ngoài cũng trình cho chúng tôi những văn bản luật hoàn toàn hợp pháp và không thể phủ nhận, như trường hợp Macheda. Về vấn đề này, chỉ có thể hy vọng vào sự can thiệp của UEFA”.

UEFA đã thông qua việc bắt buộc các CLB dự Champions League phải đưa vào đội hình đăng kí 5 cầu thủ được đào tạo nội địa nhằm bảo vệ các tài năng trẻ khỏi sự cạnh tranh của các cầu thủ ngoại quốc. Nhưng đấy chỉ là trên lí thuyết. Các đội bóng đi xa nhất ở Champions League và đoạt Cúp trong những năm qua chủ yếu dựa vào cầu thủ nước ngoài. Đội bóng gần nhất đoạt Champions League với một đội hình đáp ứng đúng tiêu chuẩn của UEFA về đội hình trẻ, gồm các tài năng nội địa do chính họ đào tạo là Ajax Amsterdam, từ năm 1995. Khi ấy, Platini chưa là Chủ tịch UEFA và chưa xảy ra vụ Trotta. Điều đó có nghĩa là những ngôi sao trẻ như Macheda tiếp tục đến những miền đất mới không phải Italia để chơi bóng chuyên nghiệp và tỏa sáng, trong sự bực tức và tiếc nuối của calcio.

Theo chân Macheda: Borini và Petrucci

Dư luận cả ở Anh và Italia đã rúng động sau 2 bàn thắng trong 2 trận liên tiếp của Federico “Kiko” Macheda, một thần đồng của lò đào tạo Lazio, người đã rời Italia 2 năm trước để sang M.U khi mới bước sang tuổi 15. Nhưng còn có rất nhiều tài năng trẻ Italia khác đang nổi danh ở nước ngoài sau khi rời bỏ các trung tâm đào tạo để đến với các vùng đất mà họ cho là có thể tỏa sáng hơn tại Italia. Trong đội trẻ của M.U còn có Dabide Petrucci, được mệnh danh là Totti mới. Năm ngoái, Petrucci đã ghi 14 bàn/19 trận cho đội thiếu niên của Roma và mới đây đã đồng ý đến M.U theo một HĐ 3 năm trị giá 120 nghìn euro/mùa (cùng với một chân cắt cỏ ở sân Old Trafford cho cha cậu). Mức lương này rõ ràng cao hơn nhiều so với mức 1.589 euro/tháng theo mức khởi điểm mà cậu được Roma đề nghị cho một HĐ chuyên nghiệp.

Trong đội dự bị của Chelsea có Fabio Borini, sinh năm 1991, cựu tiền đạo của Bologna, người đã ghi 15 bàn thứng trong 2 mùa qua cho đội trẻ và đội dự bị. Ngoài Borini, Chelsea còn sở hữu Jacopo Sala, cũng 18 tuổi, lớn lên trong lò đào tạo nổi tiếng của Atalanta. Họ đã từng là đồng đội trong một thời gian ngắn của Vincenzo Camilleri, cựu hậu vệ của ĐT U-17 Italia. Tại Anh, còn có Vito Manone, sinh năm 1988, hiện là thủ môn số 3 của Arsenal; Christian Nannetti, 18 tuổi, đang chơi cho CLB hạng nhất Queen’s Park Rangers. Trong đội bóng do chủ tịch là một người Ý khá nổi tiếng đứng đầu này (Flavio Briatore, chủ đội đua Công thức 1 Renault), còn có 2 tài năng trẻ người Ý khác là Matteo Alberti, được đào tạo ở Chievo và Samuel Di Carmine, 20 tuổi, cựu tài năng trẻ của Fiorentina. Tại Celtic, hiện có tiền vệ cánh trái Luca Santonocito, được đào tạo ở đội trẻ Inter.

Những tài năng Ý di cư sang tận Đức, nhưng là di cư theo đúng nghĩa, vì dù họ được đào tạo ở Italia, nhưng họ là con cái những người nhập cư Italia đang sống trên đất Đức. Đó là Nicola Sansone (sinh năm 1991) và Roberto Soriano (sinh năm 1990), đang chơi cho đội trẻ Bayern Munich. Thậm chí họ còn sang cả Czech, như trường hợp của Gianluca Litteri, 21 tuổi, chơi cho Slavia Praha. Chàng tiền đạo này đã cùng từng VĐ giải các đội trẻ Primavera với Inter năm 2007, với tư cách là người đá cặp cùng Mario Balotelli!

Anh Ngọc (Roma, Italia)

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm