Roland Garros 2015 và sự lợi hại của bóng xoáy

(Thethaovanhoa.vn) - Bí quyết nào đã giúp Nadal trở thành ông vua của Roland Garros gần một thập niên qua? Người ta đều thống nhất với nhau rằng cú đánh xoáy cồng (topspin) là một trong những vũ khí nguy hiểm nhất giúp Nadal loại bỏ các đối thủ của anh.

Muốn chiến thắng phải khác biệt. Và khác biệt mà Nadal tạo ra so với các đối thủ của anh chính là những cú topspin (xoáy cồng) thuận tay có độ xoáy bình quân 3200 vòng/phút, cao nhất có thể lên tới 5000 vòng/phút còn tại Roland Garros năm nay tốc độ cú topspin của Nadal đo được là 4700 vòng/phút.

Nadal và cú xoáy cồng thuận tay trứ danh

Cú topspin của Nadal được đánh giá là có độ xoáy cao nhất trong số các tay vợt hiện nay. Tay trái của Rafa sau khi đánh bóng sẽ vòng cao lên phía trên vai phải. Nó tạo nên một lực đánh rất mạnh và có độ xoáy khủng khiếp đưa bóng vồng lên rất cao và sau khi chạm đất, độ nảy của nó có thể lên tới 1,3m hoặc hơn.

Không phải chỉ mình Nadal thực hiện những cú đánh xoáy cồng nhưng phần lớn các tay vợt khác khi thực hiện cú topspin thì thường tay chỉ dừng lại ở vị trí ngang vai đối diện hoặc ngang thân người. Độ cuộn vòng lên của tay họ không cao bằng Nadal, lực đánh yếu hơn nên độ xoáy của bóng cũng thấp hơn và vì thế không thể hiểm hóc như cú topspin mà Rafa tạo ra.

Khi bóng xoáy cao và đi sâu về cuối sân thì các đối thủ rất khó trả giao bóng thành công vì họ khó thực hiện được pha trả bóng với điểm tiếp xúc của mặt vợt với bóng như ý muốn. Thường là bóng sẽ tiếp xúc ở đầu vợt nên việc trả bóng chính xác là cực khó.

Với cú topspin, các tay vợt có thể thực hiện nó trên mọi mặt sân nhưng dĩ nhiên chỉ trên sân đất nện thì nó mới phát huy hiệu quả cao nhất vì độ nảy cao hơn các mặt sân khác và bóng chậm hơn. Bóng nảy cao ở Roland Garros khiến các tay vợt vốn có sở trường chơi bóng bạt (flat ball) rất khó đáp trả vì bóng không vừa tầm tay để họ thực hiện những quả bạt ưa thích.

So với Nadal, cú topspin của Federer có độ xoáy thấp hơn. Người ta đã đo được cú topspin có độ xoáy cực đại mà Federer thực hiện là 4500 vòng/phút, bình quân Federer đánh topspin đạt vận tốc 2700 vòng/phút  còn tại Roland Garros năm nay vận tốc cú topspin của hạt giống số 2 thế giới đo được là 4100 vòng/phút.

Federer và cú cắt trái “hiểm, độc”

Tuy không thể đánh topspin thuận tay xoáy bằng Nadal nhưng Federer lại rất lợi hại với các cú cắt trái (underspin). Người ta đã thống kê được là cú underspin của Federer từng đạt độ xoáy cực đại lên tới 5300 vòng/phút còn thấp nhất cũng đạt 2100 vòng/phút, bình quân Federer đánh underspin có độ xoáy 3700 vòng/phút.

Nadal cũng đánh underspin đạt độ xoáy bình quân tương tự nhưng biên độ dao động trong các cú underspin của anh không lớn như Federer. Thấp nhất thì một cú underspin của Nadal cũng có độ xoáy là 2500 vòng/phút còn độ xoáy tối đa đạt 4300 vòng/phút.

Trong thời gian gần đây, người ta cũng thấy Djokovic thực hiện nhiều hơn những cú cắt trái nhưng độ xoáy vẫn chưa gắt bằng Federer hay Nadal. Độ xoáy bình quân trong các cú underspin đạt 2800 vòng/phút còn cao nhất Nole đánh underspin đạt vận tốc 3500 vòng/phút.

Cú cắt trái bóng xoáy vào thời điểm này thường được các tay vợt sử dụng để bất ngờ thay đổi chiến thuật tấn công mà chính xác là thay đổi nhịp độ nhằm gây bất ngờ cho đối thủ. Khi hai tay vợt đang tung ra những quả bạt rất nặng thì một người bất ngờ thay đổi nhịp điệu để tạo đột biến bằng cách cắt bóng xoáy. Federer là bậc thầy của những cú underspin kiểu này. Bóng thường nảy cực thấp và cuộn ngược sát lưới.

Mặt sân Roland Garros trong khi tạo cho các tay vợt đánh cuối sân, sử dụng các cú topspin cũng như giao bóng xoáy (serve spin) phát huy hiệu quả tối đa thì cùng lúc nó lại gây khó khăn cho các tay vợt có thiên hướng đánh bóng bạt và lên lưới. Điều đó cũng có nghĩa muốn thành công ở Roland Garros, bắt buộc các tay vợt phải thay đổi lối đánh nhằm thích nghi với mặt sân bụi đỏ. 

Trọng Tuệ
Thể thao & Văn hóa