Bert van Marwijk: "Kẻ phản bội" tổng lực!

11/07/2010 10:30 GMT+7 | World Cup 2010

(TT&VH)  - Có thể coi trận chung kết World Cup 2010 là một trận đấu giữa hai đội Hà Lan. Đội bóng mặc áo da cam là những người mang quốc tịch Hà Lan, nhưng thực ra chính TBN mới là đội chơi theo phong cách bóng đá tổng lực, những người thừa kế xứng đáng của trường phái mà hơn 30 năm trước Johan Cruyff và các đồng đội đã làm cả thế giới ngất ngây. Bert van Marwijk đã “phản bội” lại truyền thống đó, để chiến thắng.

* Bóng đá của Van Marwijk

“Thứ bóng đá của Van Marwijk hoàn toàn đối lập với bóng đá tổng lực”, David Winner, tác giả cuốn Brilliant Orange (Sắc da cam rực sáng), một nghiên cứu tổng tập về bóng đá Hà Lan, nói. “Đó không phải là thứ bóng đá trôi chảy, lãng mạn, quyến rũ, mỏng manh, đầy cảm hứng và vẻ đẹp mà tôi từng yêu”. Nhưng cũng chính Winner thừa nhận rằng tình yêu của ông đã không giúp Hà Lan đăng quang ở World Cup.


Van Marwijk - Ảnh: Getty
Một cuộc tranh luận đã nổ ra và ngày càng trở nên gay gắt ở Hà Lan kể từ khi giải đấu tại Nam Phi bắt đầu. Các CĐV áo da cam đặt câu hỏi liệu hy sinh vẻ đẹp để đổi lấy chiến thắng có phải là điều xứng đáng hay không. Nhưng dẫu thế nào, Van Marwijk vẫn sẽ tự hào với chuỗi 14 trận chính thức chiến thắng liên tiếp của ông, 8 trận ở vòng loại và 6 trận tại Nam Phi. Với đội hình 4-2-3-1, ông sẽ lại tìm kiếm chiến thắng thứ 15, trận đấu quan trọng nhất trong cuộc đời ông, ở sân Soccer City tối nay, điều mà Cruyff không bao giờ làm được.

Mục tiêu của Van Marwijk rất rõ ràng: chấm dứt những thất vọng mà bóng đá Hà Lan phải trải qua hàng bao thập kỷ, dù họ luôn được coi là một trong những đội chơi đẹp nhất, ở mọi kỳ World Cup. Điều đó đã xảy ra ở hai trận chung kết năm 1974 và 1978, kéo dài dai dẳng tận tới năm 2008 khi Hà Lan hoa mỹ và nghệ thuật của Marco van Basten gục ngã trước những người Nga ở Euro tại vòng tứ kết.

“Chúng tôi đánh bại Italia và Pháp và ai cũng nghĩ chúng tôi sẽ trở thành vô địch châu Âu”, Van Marwijk nói. “Nhưng chúng tôi thậm chí còn không qua được vòng tứ kết vì cứ tưởng rằng đã chắc vào chung kết rồi. Lần này tôi muốn các cầu thủ hiểu rõ rằng mọi chuyện sẽ khác”.

Tất nhiên, như mọi người Hà Lan, ông không dại dột chỉ trích những tượng đài của quá khứ. “Họ luôn tràn đầy cảm hứng”, Van Marwijk nói sau chiến thắng trong trận bán kết trước Uruguay. “Trong 5 tuần qua tôi đã nói chuyện với Ruud Gullit và trao đổi cả với Johan Cruyff. Và ngay từ ngày đầu ở đây chúng tôi đã có Rudi Krol bên cạnh. Ông ấy có mặt trong mọi buổi tập, ngồi trên băng ghế ngoài sân và chúng tôi nói nhiều về quá khứ cũng như lối chơi của đội bóng hiện giờ. Tôi có nhiều liên hệ với những người như thế. Nhưng chúng ta đang sống trong một thời đại khác”.

* Trường phái Feyenoord

Cũng dễ hiểu thôi. Chủ nghĩa lý tưởng và lãng mạn về bóng đá tổng lực đã khai sinh ở Amsterdam, một thành phố mà Van Marwijk chưa bao giờ làm việc trong 4 thập kỷ phiêu lưu của ông với cả tư cách cầu thủ và HLV. Ông sinh ở Deventer, một thị trấn nhỏ, nhưng đẹp như tranh vẽ ở trung tâm Hà Lan, trải qua 6 năm chơi bóng với CLB địa phương Go Ahead Eagles, thường xuyên lên xuống giữa hạng nhất và hạng nhì ở Hà Lan, chơi trên một sân bóng xây từ năm 1920 có sức chứa chỉ 6.700 chỗ.

Sau đó ông chuyển sang các CLB AZ Alkmaar, MVV Maastricht, Fortuna Sittard và FC Assent, đá ở vị trí tiền vệ công và một lần được gọi vào ĐTQG. Sự nghiệp huấn luyện thì bắt đầu với những đội bóng nhỏ ở Meerssen, Herderen và Limmel trước khi hai mùa giải thành công tại Fortuna Sittard giúp ông kiếm được hợp đồng với Feyenoord. Năm 2002, ông giúp họ đánh bại Borussia Dortmund trong trận chung kết Cúp UEFA, với những bàn thắng của Pierre van Hooijdonk và Jon Dahl Tomasson. 2 năm sau, ông sang Đức để dẫn dắt chính Dortmund.

Trải nghiệm đầu tiên ở nước ngoài của Van Marwijk kết thúc không có hậu. Ông bị sa thải sau 18 tháng và đến năm 2007 trở lại Hà Lan giúp Feyenoord đoạt cúp quốc gia trước khi tiếp quản ĐT Hà Lan từ tay Van Basten. Năm cuối cùng của Van Marwijk ở Feyenoord giúp ông thiết lập quan hệ với Van Bronckhorst, cựu binh 35 tuổi đã đền đáp sự tin tưởng của ông bằng cú sút từ khoảng cách 35 mét cháy lưới Uruguay trong trận bán kết.

Những mối quan hệ mang tính cá nhân khác của Van Marwijk ở ĐT Hà Lan cũng quan trọng không kém, như với con rể ông, Mark van Bommel, người đã làm một ông chủ thực sự cho đội bóng áo da cam ở tuyến giữa; hay với Dirk Kuyt, tiền đạo của Liverpool mà ông làm việc cùng tại Feyenoord, người mà nguồn năng lượng và quyết tâm vô tận giúp hàng tấn công của Hà Lan có thêm chất thép.

Vẫn có ba người trong đội bóng áo da cam không chơi bóng như triết lý của Van Marwijk là Wesley Sneijder, Arjen Robben và Robin van Persie. Ông phụ thuộc nhiều vào họ để ghi bàn và sáng tạo, nhưng đổi lại, bộ ba nói trên cũng chấp nhận hệ thống “phòng ngự ngay từ hàng công” và không bao giờ được phép tự coi mình là những ngôi sao muốn làm gì thì làm như Wayne Rooney ở Anh, Cristiano Ronaldo ở BĐN hay Lionel Messi ở Argentina. Trong tư duy của Van Marwijk, chỉ có tập thể là quan trọng. “Tôi cũng thích bóng đá tấn công”, Van Marwijk nói. “Nhưng tôi còn thích chiến thắng nữa”.
Trần Trọng

Lambertus van Marwijk

Sinh ngày 19/5/1952 tại Deventer, Hà Lan
Chơi ở vị trí tiền vệ khi còn là cầu thủ, từng khoác áo Go Ahead Eagles, AZ, MVV, Fortunar mới 1 lần khoác áo ĐT Hà Lan
Sự nghiệp HLV: Herderen (1990-91), Limmel (1991-95), Meerssen (1995-1998), Fortuna (1998-2000), Feyenoord (200-2004), Dortmund (2004-06), Feyenoord (2007-08), ĐT Hà Lan (2008-?)
Thành tích HLV: Cup Hà Lan (HLV Feyenoord 2008), Cúp UEFA (HLV Feyenoord 2002).

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm