Góc nhìn chuyên gia: Khi Tây Ban Nha biết toan tính

Trong nỗi đau tê tái vì lần thứ 2 liên tiếp bị loại từ vòng bảng, người Đức vẫn ấm ức khi nghi ngờ Tây Ban Nha cố tình "buông" Nhật Bản để loại họ khỏi World Cup 2022…

Phineas Gage là một công nhân đường sắt vào thế kỷ thứ 19. Một vụ nổ khiến thanh sắt lớn bị bắn ra vào cắm thẳng vào đầu anh khi chàng trai này đang làm việc. Các bác sĩ đã tạo ra một phép màu: Họ cứu sống được Gage, nhưng anh không bao giờ trở lại như cũ nữa.

Ma rốc vs Tây Ban Nha: Danh tính và lựa chọn

Gage đã thay tính đổi nết. Trước vụ tai nạn, anh là một người vô cùng tốt bụng, thích giúp đỡ mọi người, và vui tính. Sau ca phẫu thuật, Gage trở nên cộc cằn, thô lỗ, thiếu kiên nhẫn, thậm chí độc ác, thích làm hại người khác. Cho đến giờ, hộp sọ vẫn còn dấu vết thanh sắt xuyên qua của Gage vẫn đang được trưng bày trong bảo tàng giải phẫu học Warren, như là bằng chứng cho thấy sự kỳ diệu của y học, cũng như tâm lý con người.

Bởi vì Gage không bị mất trí nhớ, cũng không bị suy giảm trí thông minh, nhưng tính cách của anh đã thay đổi 180 độ. Thậm chí, bạn bè và người thân của Gage đều trả lời rằng đấy "dường như không phải là Gage" nữa, khi được hỏi về cảm tưởng của họ về anh.

Vụ tai nạn nổi tiếng vào thế kỷ 19 này cũng chỉ ra bản chất của danh tính: Một người được những người khác nhận ra nhờ cách họ cư xử, không phải bằng bề ngoài hay tiền bạc, và bất cứ thứ gì đại loại thế. Danh tính một người được ghi nhớ thông qua những lựa chọn hành động của họ. Và điều này không dễ gì bị tẩy xóa.

Nước Đức có lẽ sẽ nhớ mãi những gì đã diễn ra bốn ngày trước, không chỉ vì sau 92 năm dự World Cup, đội tuyển quốc gia của họ mới lần đầu bị loại từ vòng bảng 2 vòng chung kết liên tiếp. Họ sẽ không quên, vì có một mối nghi ngờ lớn đã xuất hiện: Tây Ban Nha cố tình đá lơi chân để "nhả" Nhật Bản và tiện thể loại Đức.

Tờ Bild chỉ trích: "Thật cay đắng. Tây Ban Nha dường như không đá hết sức trong hiệp hai vì họ chẳng muốn gỡ hòa làm gì". Trước trận, tờ báo thể thao lớn bậc nhất nước Đức này (cùng với tờ Kicker) cũng đã lo ngại về kịch bản Tây Ban Nha và Nhật bắt tay nhau vào vòng trong, bất kể Đức có nỗ lực thế nào trong trận gặp Costa Rica.

Tất nhiên là chúng ta không có cách nào xác định xem rốt cục thì Tây Ban Nha có "nhường" Nhật Bản hay không, nhưng kết quả cuối cùng cho thấy rằng nếu đội bóng của Luis Enrique có suy nghĩ về chuyện đó, thì họ đã tính toán thật sự chu đáo: với việc Maroc đứng đầu bảng F, Tây Ban Nha sẽ tránh được việc phải đụng độ Croatia ở vòng 1/8. Về mặt nhánh đấu, họ cũng sẽ tránh được ứng cử viên số một Brazil.

Khi Tây Ban Nha biết toan tính

Chính truyền thông Tây Ban Nha có lẽ cũng cảm thấy được những tính toán của đội nhà. Tờ AS giật tít: "Cám ơn (Kai) Havertz. Các bàn thắng của người Đức đã đưa chúng ta vào vòng 1/8. Tờ Marca cũng đăng lời "cảm ơn người Đức" lên trang bìa. Mundo Deportivo, mỉa mai hơn, bình luận rằng Tây Ban Nha nên chia tiền thưởng cho Đức nếu vô địch World Cup lần này.

Đã qua lâu rồi cái thời mà đội tuyển Tây Ban Nha, dù sở hữu rất nhiều hảo thủ và lối chơi thuê hoa dệt gấm, bị đóng đinh với biệt danh đau khổ "vua vòng loại". Thế hệ của Hierro, Raul, Luis Enrique (HLV đội Tây Ban Nha hiện tại)… lúc nào cũng chơi rất "bốc" ở vòng loại và vòng bảng, nhưng thường bị loại ở vòng knock-out. Họ có tài năng, nhưng ngây thơ, và chưa bao giờ giỏi tính toán cả.

Giờ đây, Luis Enrique đã hoàn thành mục tiêu vào vòng knock-out với quá nhiều những thành công khác đi kèm: Bảo toàn được lực lượng, tránh gặp các đối thủ mạnh quá sớm, và "tiện thể" loại luôn một ứng cử viên nặng ký cho chức vô địch. Một trận đấu toan tính có thể mang lại cho Tây Ban Nha cúp vàng, và ghi danh Luis Enrique vào lịch sử.

Nhưng cũng như trường hợp của Phineas Gage, rất nhiều người sẽ cảm thấy lấn cấn với danh tính mới của đội Tây Ban Nha này. Và hàng triệu người cũng sẽ không thể quên được lựa chọn của Tây Ban Nha+, trong một thời điểm mà ai cũng kỳ vọng họ sẽ đá sòng phẳng, chiến đấu và chiến thắng với đúng cách mà họ đã lựa chọn trong nhiều năm. Toan tính quá mức này không phải là thói quen của người Tây Ban Nha. Nhưng họ đã lựa chọn, và rất khó để phán xét xem chuyện này là đúng hay sai. Chỉ có một điều là chắc chắn: Cách nhìn về đội tuyển Tây Ban Nha của công chúng sẽ không bao giờ còn như cũ nữa.

Phạm An