Đóng góp to lớn của ngành Văn hóa và Thể thao Thủ đô với thắng lợi của Chương trình 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội

Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về "Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh" giai đoạn 2021-2025 ngày 28/3 đã ghi nhận những đóng góp to lớn của ngành Văn hóa và Thể thao Hà Nội đối với thắng lợi của Chương trình.

Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tham mưu trình Thành ủy ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 22/02/2023 về "Phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" và trở thành địa phương đầu tiên có Nghị quyết chuyên đề về CNVH thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô tiên phong phát triển CNVH, nhằm thực hiện mục tiêu kép vừa gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa ngàn năm, vừa đưa CNVH trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Ngay sau khi Nghị quyết của Thành ủy Hà Nội được ban hành, Sở Văn hóa và Thể thao đã tham mưu trình UBND Thành phố ban Kế hoạch số 217/KH-UBND triển khai thực hiện Nghị quyết 09-NQ/TU và Kế hoạch số 129/KH-UBND về thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 22/02/2022 của Thành ủy Hà Nội về "Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045" nhiệm vụ đến năm 2025.

Tiếp đó, Sở đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Thành ủy biên soạn, xuất bản ấn phẩm "Tài liệu hỏi đáp Công nghiệp văn hóa với phát triển nhanh bền vững Thủ đô" phục vụ sinh hoạt chi bộ hằng tháng và định hướng công tác tuyên truyền trên báo chí.

Tại kỳ họp thứ 7 ngày 28/6/2024 Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Thủ đô số quy định rõ vị trí, vai trò của Thủ đô; chính sách, trách nhiệm xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô, trong đó có điều 21 riêng cho phát triển văn hóa, thể thao, du lịch. Sở Văn hóa và Thể thao đang tích cực triển khai các nội dung để trình Hội đồng Nhân dân Thành phố ban hành 07 Nghị quyết triển khai thực hiện: Nghị quyết HĐND TP quy định về thành lập, tổ chức, hoạt động và quản lý khu phát triển thương mại và văn hoá; Nghị quyết của HĐND Thành phố quy định về tổ chức và hoạt động của trung tâm công nghiệp văn hóa; Nghị quyết HĐND Thành phố quy định biện pháp bảo vệ phát triển văn hóa của Thủ đô; Nghị quyết HĐND TP quy định việc quản lý, cải tạo, bảo vệ khu vực, công trình kiến trúc có giá trị văn hoá, lịch sử; Nghị quyết HĐND TP quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo, văn hoá trên địa bàn Thành phố; Nghị quyết của HĐND Thành phố quy định chế độ hỗ trợ đối với người lao động làm việc trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn thuộc thành phố Hà Nội; Danh mục dự án đầu tư mới vào lĩnh vực thể thao và một số ngành công nghiệp văn hoá.

Sau ba năm ban hành Nghị quyết chuyên đề về phát triển công nghiệp văn hóa, Hà Nội hiện nay đang hình thành và phát triển sự đa dạng của các sản phẩm thủ công và những sản phẩm của sự sáng tạo đã có mặt ở khắp nơi trong thành phố cùng với việc kết nối với mạng lưới hơn 100 không gian sáng tạo trên địa bàn Thủ đô đã tạo nên bản sắc riêng có của Hà Nội trong cách thành phố lưu giữ truyền thống, định hình hiện tại và hướng tới tương lai. Nhiều di sản văn hóa, thiết chế văn hóa với các hoạt động sáng tạo độc đáo đã trở thành thương hiệu, điểm nhấn của Hà Nội như: Chương trình trải nghiệm "Ngọc Sơn - đêm huyền bí"; chương trình tham quan trải nghiệm Đêm thiêng liêng 2 và Đêm thiêng liêng 3 vào buổi tối thứ 6 và thứ 7 hàng tuần tại di tích Nhà tù Hỏa Lò và chuỗi các hoạt động sáng tạo văn hóa nghệ thuật, giáo dục sáng tạo tại không gian di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám và Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội tại Bảo tàng Hà Nội.

Nguồn lực từ cộng đồng đóng vai trò rất lớn trong phát triển công nghiệp văn hóa và đó là lý do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã ký kết chương trình hợp tác với các Trường Đại học, Tạp chí Kiến trúc - Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Hội Di sản văn hóa Việt Nam, Văn phòng UNESCO Việt Nam tại Hà Nội, Hội đồng Anh, Viện Pháp tại Hà Nội (L'Espace) và nhiều doanh nghiệp, tổ chức văn hóa khác để thúc đẩy các dự án sáng tạo và trao đổi nghệ thuật. Mỗi địa phương trên địa bàn Thành phố Hà Nội sẽ có cách tiếp cận riêng, tạo ra những đặc trưng riêng để phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó quận Hoàn Kiếm hiện nay với nhiều công trình, không gian văn hóa sáng tạo nổi bật đã được hình thành trên cơ sở tái thiết các không gian cũ hiện có để triển khai ý tưởng, dự án nghệ thuật phục vụ cho cộng đồng như: Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật 22 Hàng Buồm, Ngôi nhà di sản (87 phố Mã Mây), Không gian văn hóa lịch sử Hội truyền bá chữ quốc ngữ và danh nhân Nguyễn Văn Tố (47 Hàng Quạt), cầu vượt đường bộ phố Trần Khánh Dư, Con đường nghệ thuật Phúc Tân; quận Tây hồ với phố đi bộ Trịnh Công Sơn và không gian văn hóa Hồ Tây; Quận Ba Đình với công trình "Bến hoa Phúc Xá - Ba Đình" ở bãi bồi sông Hồng.

Sở Văn hóa và Thể thao đã tích cực hợp tác với các tổ chức quốc tế như UNESCO, Đặc biệt sự kiện Hà Nội là thành phố đầu tiên của Việt Nam chính thức là thành viên của Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO cho thấy một Hà Nội với diện mạo trẻ trung, hiện đại và sáng tạo trên nền tảng lịch sử, văn hóa ngàn năm văn hiến, trở thành một thành phố năng động nhất trên thế giới. Từ năm 2021 đến nay, Sở Văn hóa và Thể thao đã tham mưu tổ chức trên 50 sự kiện văn hóa lớn, trong đó có Liên hoan phim quốc tế Hà Nội (HANIFF), Lễ hội Văn hóa Ẩm thực, Chương trình nghệ thuật "Xuân Quê hương", "Những ngày Hà Nội tại Thành phố Hồ Chí Minh năm 2024", đặc biệt là chuỗi hoạt động kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô với điểm nhấn là "Lễ hội văn hóa hòa bình" thu hút hàng triệu lượt khách tham dự, góp phần gia tăng doanh thu du lịch văn hóa.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Hà Nội khi thực hiện các sáng kiến cam kết với UNESCO đó là Sở Văn hóa và Thể thao đã phối hợp với các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp và các cơ quan trong nước, quốc tế tham mưu thành phố tổ chức thành công Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội thường niên với 3 trụ cột chính hướng tới các không gian và chủ đề nhằm tôn vinh giá trị văn hóa Thủ đô là Thiết kế, Cộng đồng và Sáng tạo.

Năm 2021 Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với Tạp chí Kiến trúc, UBND quận Hoàn Kiếm tổ chức Tuần lễ "Khơi nguồn Sáng tạo" tại Trung tâm văn hóa nghệ thuật 22 Hàng Buồm trong 7 ngày với 23 sự kiện , sự tham gia của 80 nghệ sĩ, diễn giả, 50.000 người theo dõi trên kênh trực tuyến và 50 báo, đài truyền hình, phát thanh truy cập tin tức. Năm 2022 Sở đã tham mưu cho UBND Thành phố tổ chức Lễ hội trong 7 ngày với chủ đề "Sáng tạo và Công nghệ" bao gồm chuỗi 61 hoạt động tại 50 không gian sáng tạo với hơn 150 nghệ sĩ, nhóm nghệ sĩ, diễn giả, nghệ nhân, nhà sáng tạo tham gia trực tiếp và đón tiếp hơn 30.000 lượt khách tham quan và trải nghiệm tại không gian chính của Lễ hội. Bên cạnh đó các không gian hưởng ứng Lễ hội tại Khu đô thị Bắc An Khánh (huyện Hoài Đức), Phố đi bộ Thành cổ Sơn Tây, Phố đi bộ Trần Nhân Tông và Công viên Thống Nhất, Phố đi bộ Trịnh Công Sơn cũng thu hút hàng vạn lượt khác tham gia trải nghiệm. Năm 2023 Lễ hội với chủ đề "Dòng chảy" đã được tổ chức tại các không gian di sản công nghiệp gắn bó với Hà Nội trong thời gian qua như: Nhà máy xe lửa Gia Lâm, tháp nước Hàng Đậu, Ga Long Biên, Ga Gia Lâm… với hơn 60 hoạt động nghệ thuật, trưng bày, triển lãm, hội thảo, tọa đàm, chuỗi sự kiện cộng đồng, hội chợ sáng tạo… thu hút hơn 90 báo, đài đưa tin, 230.000 khách tham quan, 4 triệu tương tác trên mạng xã hội. Cũng trong khuôn khổ Lễ hội, thành phố Hà Nội lần đầu tiên tổ chức thành công Diễn đàn Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO khu vực Đông Nam Á mở rộng và trở thành sự kiện được mong đợi đối với các nghệ sĩ, nghệ nhân, kiến trúc sư, cộng đồng sáng tạo trong nước và quốc tế.

Đặc biệt, năm 2024 Lễ hội được tổ chức trong một năm đặc biệt, tròn 5 năm kể từ khi Hà Nội trở thành thành viên của Mạng lưới thành phố sáng tạo UNESCO, chủ đề là "Giao lộ sáng tạo". Chủ đề này được lựa chọn để khuyến khích mỗi cá nhân nhận ra và nuôi dưỡng "cái tôi" sáng tạo trong mình; cộng hưởng và được truyền cảm hứng từ cộng đồng, từng cá nhân bước ra với một tinh thần dũng cảm sáng tạo mới, đóng góp vào sự phát triển của Thủ đô.

Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 được mở rộng với hơn 110 hoạt động thuộc 12 lĩnh vực công nghiệp văn hoá, tiêu biểu như: kiến trúc, mỹ thuật, trình diễn, điện ảnh, quảng cáo, xuất bản... Lần đầu tiên, Cung Thiếu nhi Hà Nội, Bắc Bộ Phủ, Nhà Hát lớn, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Đại học Tổng hợp (cũ) thí điểm mở cửa đón khách tham quan như một di sản kiến trúc bên cạnh công năng vốn có. Qua đó, tinh thần sáng tạo được lan toả tại khắp các không gian kiến trúc, không gian di sản văn hóa, không gian sáng tạo, các phố nghề, làng nghề truyền thống trên khắp các tuyến phố, khắp địa bàn quận huyện, thị xã của Thủ đô. Bên cạnh đó, cộng đồng tổ chức gần 50 hoạt động sáng tạo hưởng ứng Lễ hội, phục vụ công chúng và du khách Thủ đô.

Lễ hội năm nay được các tổ chức quốc tế, các cơ quan truyền thông đánh giá có tính tham gia, tính cộng hưởng từ cộng đồng rõ nét. Sự góp mặt của hơn 500 đơn vị, hơn 1.000 nhà sáng tạo, trong đó có nhiều nghệ sĩ trẻ tài năng đã thành danh cả trong và ngoài nước. Cộng đồng người khuyết tật và các nhóm yếu thế trong xã hội cũng đã tích cực đóng góp với vai trò là những nhà sáng tạo chuyên nghiệp. Những hoạt động mà các nhóm cộng đồng này mang tới Lễ hội không chỉ giúp công chúng thấu hiểu hơn về thế giới của mình, mà còn thể hiện tinh thần tích cực của mỗi người dân Thủ đô trong hành trình xây dựng một Thành phố sáng tạo năng động và phát triển.

Sau 9 ngày tổ chức, Lễ hội đã đạt được thành công ngoài mong đợi, tạo dấu ấn và nhận được sự ủng hộ, cộng hưởng lớn từ nhân dân Thủ đô và du khách. Hơn 35 vạn lượt khách đã đến tham gia, trải nghiệm tại các điểm trên tuyến chính của Lễ hội, trong đó những ngày cuối tuần, Lễ hội đón tới gần 60.000 người chỉ trong một ngày tại các điểm có cổng ra vào, chưa kể đến các không gian mở như vườn hoa hay không gian công cộng. Hơn 200 phóng viên báo chí đã tham gia và trở thành một phần không thể thiếu của Lễ hội, thống kê sơ bộ có gần 1600 tin, bài trên các phương tiện thông tin đại chúng với hơn 4,7 triệu lượt tương tác thảo luận xoay quanh Lễ hội và hơn 2000 nhà sáng tạo nội dung đã thực hiện sản phẩm truyền thông đa phương tiện trên các mạng xã hội, hướng dẫn khán giả cách tham gia Lễ hội tối ưu và văn minh, lan tỏa thông điệp tự hào về thành phố ngàn năm văn hiến.

Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là động lực thúc đẩy hợp tác phát triển công nghiệp văn hóa của Hà Nội với các tỉnh, thành phố bạn, các thủ đô, thành phố lớn của các quốc gia trên thế giới. Thông qua Lễ hội sẽ tiếp tục giới thiệu đến bạn bè quốc tế, một Hà Nội - trung tâm sáng tạo của khu vực và quốc tế nơi thăng hoa sáng tạo nghệ thuật, lan tỏa sự đam mê nghề nghiệp, tìm tòi cơ hội hợp tác, khai thác các sản phẩm văn hóa mới, thúc đẩy sự phát triển kinh tế sáng tạo, khẳng định Việt Nam, Hà Nội điểm đến an toàn, thân thiện, có năng lực tổ chức sự kiện quy mô lớn, chất lượng, xây dựng các sự kiện, sản phẩm văn hóa đặc sắc, làm nên thương hiệu của Thủ đô và Việt Nam trên trường quốc tế.

Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình 06-CTr/TU vừa qua của Thành ủy Hà Nội cũng là dịp để ghi nhận những đóng góp to lớn của ngàng Văn hóa và Thể thao Hà Nội đối với sự nghiệp Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.rình.