Cựu HLV Nam Định Herve Renard: Từ V-League đến làm nên lịch sử ở World Cup

Từ hành nghề ở V-League, cựu HLV Nam Định Herve Renard đã trở thành nhà cầm quân đặc biệt bậc nhất trong lịch sử World Cup, cả nam và nữ.

Chiến thắng 2-1 của đội tuyển nữ Pháp trước nữ Brazil hôm 29/7 vừa rồi đã đưa Herve Renard đi vào lịch sử khi trở thành HLV đầu tiên giành chiến thắng ở cả VCK World Cup của nam và nữ.

Từ V-League đến World Cup

Renard có một sự nghiệp cầu thủ khá bình lặng, với 15 năm thi đấu cho Cannes, Stade de Vallauris, SC Draguignan. Ông giải nghệ ở tuổi 30, chấp nhận làm… nhân viên vệ sinh của Draguignan, trước khi tự lập một công ty dịch vụ vệ sinh của riêng mình.

Nhưng Draguignan cũng chính là nơi Renard khởi nghiệp HLV, trước khi làm trợ lý cho HLV lão làng Claude Le Roy ở Thượng Hải Cosco, Cambridge United, và cập bến… Sông Đà Nam Định ở Kinh Đô V-League 2004. Tại đây, nhà cầm quân người Pháp đã thể hiện cá tính mạnh mẽ của mình khi thẳng tay loại đội trưởng Nguyễn Văn Sỹ và đội phó Trung Kiên khỏi kế hoạch của mình. Không ngạc nhiên khi nhà cầm quân người Pháp rời CLB sau vài tháng vì bất đồng với ban lãnh đạo và cầu thủ.

Nhưng cú ngã ở V-League không khiến Renard gục ngã mà còn mở ra một ngã rẽ mới cho sự nghiệp HLV của ông. Đó là việc thử sức với những nền bóng đá châu Phi, cũng như khả năng nâng tầm ở các đội tuyển yếu. Năm 2012, Renard đưa Zambia vô địch châu Phi, và 3 năm sau lặp lại chiến tích này với Bờ Biển Ngà. Trong 3 năm dẫn dắt ĐT Maroc (2016-19), ông đã đưa họ dự World Cup 2018. Nhờ những chiến tích ấy, ông ba lần nhận danh hiệu HLV xuất sắc nhất châu Phi.

Cuối năm ngoái, ĐT Saudi Arabia do ông dẫn dắt bất ngờ quật ngã Argentina 2-1, chấm dứt chuỗi 36 trận bất bại của đội bóng này. Cần nhắc lại, Argentina sau đó đã vô địch World Cup 2022. Năng lực của Renard khiến Liên đoàn bóng đá Pháp ngay lập tức nghĩ đến ông khi Colin Diacre bị sa thải khỏi chiếc ghế HLV ĐT nữ Pháp.

Hai chiến thắng, hai màn truyền cảm hứng của cựu HLV Nam Định

Hai trận thắng ở hai VCK World Cup trong vòng 1 năm của Renard, khá trùng hợp, đều trước những cường quốc của bóng đá Nam Mỹ. Đó là đội tuyển nam Argentina và đội tuyển nữ Brazil (với cùng tỷ số 2-1). Có điểm gì chung giữa phòng thay đồ ở sân Brisbane (Úc) vừa rồi và phòng thay đồ ở sân Lusail Iconic (Qatar)? Đó là cuộc nói chuyện sôi nổi, được trình bày với giọng điệu khàn khàn của Renard.

Saudi Arabia đã bị Argentina dẫn 1-0 sau một hiệp đấu mà họ lép vế hoàn toàn. Sau khi chờ các học trò ổn định vị trí trong phòng thay đồ, Renard đứng dậy nói lớn: "Các cậu đến đây để ngắm Messi phải không, sao không lấy điện thoại ra và chụp hình với cậu ấy luôn đi. Messi có bóng mà các cậu không áp sát, các cậu phải lao vào gây sức ép với cậu ta, phải theo Messi đến cùng". Nói rồi ông thị phạm cho các học trò cách kèm người, cách gây sức ép với Messi và các đồng đội khi cầu thủ Argentina có bóng. Sau những lời mắng mỏ ấy, cầu thủ Saudi Arabia dường như bị khích tướng và lột xác hoàn toàn trong hiệp hai để thắng ngược 2-1. Đó là một trong những cú sốc lớn nhất trong lịch sử World Cup.

Nhưng liệu những lời nói trực diện kiểu như thế có phù hợp với các cầu thủ nữ? Đó là điều mà nhiều người băn khoăn khi Renard đảm nhận chiếc ghế HLV ĐT Pháp. Chính Renard cũng thừa nhận rằng ông sẽ phải cư xử theo cách khác. "Bạn không thể đối xử với họ (các cầu thủ nữ) như các học trò nam được", ông nói trong buổi họp báo ra mắt, "Nhà tôi có 4 cô gái (Renard có 3 con gái), nên tôi cũng có chút kinh nghiệm… Bạn phải giao tiếp nhiều hơn, giải thích nhiều hơn, đôi khi phải bao dung hơn, nhưng cũng có lúc phải cứng rắn".

Vài phút trước khi bước ra sân chuẩn bị cho trận gặp nữ Brazil, nhà cầm quân 54 tuổi này đã có một phát biểu truyền cảm hứng đầy động lực, và được LĐBĐ Pháp đăng ngay lên mạng xã hội: "Ai quan tâm ở đó 400 hay 500 CĐV Pháp so với 15.000 người? Đó không phải là vấn đề. Bầu không khí ở đó dành cho tất cả mọi người, và chúng ta hãy tận hưởng điều đó. Hãy giải phóng tâm trí các bạn, thử mọi cách thức, lần đầu không thành công thì sẽ có lần thứ hai".

"Một số trận đấu sẽ trở lên thực sự quan trọng khi bạn nhìn lại nó, với điều kiện là bạn phải biến nó theo hướng có lợi cho mình. Chúng ta đồng hành với nhau, và sẽ không có gì ngăn cản chúng ta hết", Renard quả quyết trước khi tập hợp các học trò để ra sân. 

Cảm nhận của các học trò

Đoạn clip ấy sau khi được đăng tải đã gây tiếng vang lớn, nhận vô số lượt thích và chia sẻ, nó khiến người hâm mộ nổi da gà, nhưng quan trọng nhất là ảnh hưởng với những người lắng nghe trực tiếp.

"Bạn có thể thấy bài phát biểu ấy đã thúc đẩy chúng tôi nhiều như thế nào qua cách chúng tôi khởi đầu trận đấu", tiền vệ Sandie Toletti chia sẻ. Động lực ấy được duy trì suốt 90 phút và chiến thắng 2-1 của Pháp hoàn toàn xứng đáng.

Renard là mẫu HLV không cần phải hùng hổ hay cao giọng quá mức. Ông đơn giản là có khiếu về sự kịch tính và khả năng chọn từ ngữ rất phù hợp. "Ông ấy hoàn toàn tập trung vào thời điểm mình phát biểu và rất biết cách tạo động lực", hậu vệ Eve Perisset nói thêm, "Ông ấy khiến chúng tôi hoàn toàn phấn khích trước trận đấu, và điều đó đã tiếp thêm năng lượng cho chúng tôi khi thi đấu".

Trong những buổi nói chuyện nhóm như thế này, Renard hiểu được sức ảnh hưởng của mình đối với đội của mình và đã "tấn công" họ bằng những cảm xúc tích cực. "Sau những lời ấy, tất cả những gì chúng tôi muốn là lao ra sân và thi đấu, bất kể trước đó chúng tôi đã chuẩn bị tâm lý như thế", Perisset lý giải, "Nó là một nguồn động lực bổ sung – chúng tôi đã rất phấn khích, nhưng sau khi nghe ông ấy nói, chúng tôi thậm chí còn phấn khích hơn nữa".

Những kỹ năng của Renard không chỉ giới hạn trong việc thúc đẩy học trò trước giờ thi đấu, mà tầm ảnh hưởng của ông còn được thể hiện hàng ngày. "Sau trận đấu với Jamaica (0-0), chúng tôi bắt đầu nghi ngờ bản thân vì đã trải qua những thời khắc khó khăn. Nhưng ông ấy đã khơi dậy sự tin, giúp chúng tôi sẵn sàng cho trận thứ hai", Toletti kể. Les Bleues còn nhiều việc phải làm ở World Cup 2023, nhưng với Renard trên băng ghế huấn luyện, chúng ta sẽ còn được chứng kiến nhiều bài nói chuyện truyền cảm hứng như thế nữa ở Úc và New Zealand.

Tuấn Cương