Có gì trong hai cuốn sách đoạt giải Sách Quốc gia của Omega Plus?

“Lịch sử” và “GEN: lịch sử và tương lai của nhân loại” là hai cuốn sách do Công ty sách Omega Việt Nam ấn hành được vinh danh tại Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ ba do Bộ Thông tin và Truyền thông cùng Hội Xuất bản Việt Nam phối hợp tổ chức.

27 cuốn sách, bộ sách được trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 3

Giải thưởng Sách quốc gia được tổ chức và trao giải hằng năm, nhằm trao cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung, tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ; có tác động mạnh mẽ đến cộng đồng hoặc đóng góp sâu rộng về chuyên môn và được công chúng đón nhận, giới chuyên môn đánh giá cao ở các lĩnh vực.

1.Cụ thể, cuốn sách Lịch sử đã nhận được giải A và cuốn sách GEN: lịch sử và tương lai của nhân loại nhận được giải C trong lễ trao giải diễn ra vào cuối tuần trước.

“Đây là hai trong những mảnh ghép quan trọng của dòng chảy tri thức của thế giới mà Omega Plus mong muốn đưa về Việt Nam. Ra đời vào thời điểm Việt Nam xuất hiện khoảng trống khổng lồ về những giá trị kinh điển của văn minh thế giới, mảng sách kinh điển về Hy Lạp, La Mã cổ đại và gần đây là châu Âu thời Cận đại chính là một trong những ưu tiên phát triển của chúng tôi” - ông Nguyễn Cảnh Bình, Chủ tịch Alpha Books và là người sáng lập Omega Plus, cho biết – “ Bên cạnh đó, Omega Plus cũng mong muốn lấp đầy các khoảng trống về tri thức cận đại và hiện đại, đặc biệt trong lĩnh vực y học”

Được vinh danh ở thứ hạng cao nhất của Giải thưởng Sách Quốc gia, Lịch sử (Historiai) là một trong những ghi chép về lịch sử lâu đời nhất thế giới được lưu giữ và truyền lại nguyên vẹn cho đến ngày nay, thay vì những nghiên cứu nhỏ, dang dở từ thời cổ đại. Đây được coi là tác phẩm mở đầu cho sử học hiện đại phương Tây, viết vào thế kỷ V trước Công nguyên (TCN) bằng phương ngữ Ionia tiếng Hy Lạp, bởi sử gia Herodotus (khoảng 484-425 TCN) thành Halikarnassos – người được mệnh danh là “cha đẻ môn lịch sử”.

Tác phẩm là tập hợp các khảo cứu về lịch sử, văn hóa, phong tục, thiên nhiên, khí hậu, địa hình… của những vùng đất ở châu Á, Âu, Phi mà tác giả đã tìm hiểu được. Trong đó, nội dung cuốn sách nhấn mạnh vào sự hình thành đế quốc Ba Tư cũng như nguyên nhân và diễn biến của cuộc chiến tranh Hy Lạp – Ba Tư vào đầu thế kỷ V TCN.. Những câu chuyện trong “Historiai” đã trở thành đề tài cho vô số tác phẩm nghệ thuật văn học, từ xa xưa cho tới hiện đại, gần gũi với chúng ta như truyện tranh 300 của Frank Miller lấy cảm hứng từ trận Thermopylai, hay thậm chí cảnh bầu vua hải tặc trong loạt phim Cướp biển Carribean cũng phảng phất sự trào lộng ngấm ngầm của Herodotus khi ông mô tả cuộc bầu chọn đô đốc xuất sắc nhất của liên quân Hy Lạp sau trận Salamis.

Bản thân nhan đề tác phẩm, “Historiai”, vốn có nghĩa gốc là “khảo cứu, điều tra”, cũng đã cho thấy Herodotus khi đặt bút viết ra bộ sách của đời mình không bó hẹp ở lịch sử. Tác giả đưa vào đó tất cả những hiểu biết, kiến thức ông sưu tầm được một cách cả trực tiếp lẫn gián tiếp, với mục đích để những điều đó được lưu truyền cho hậu thế một cách khách quan. Do vậy Herodotus từng bị các học giả Hy Lạp cổ đại chỉ trích là ưu ái những kẻ không phải người Hy Lạp, nhưng cũng bởi thế mà Historiai được đánh giá cao về tính khách quan.

2. Trong khi đó, GEN: Lịch sử và tương lai của nhân loại là cuốn sách bán chạy số 1 do tạp chí New York Times bình chọn và là cơ sở cho bộ phim tài liệu cùng tên trên đài PBS do đạo diễn Ken Burns thực hiện. Cuốn sách này từng được tỉ phú Bill Gates lựa chọn là một trong năm cuốn sách yêu thích nhất của ông năm 2016 và ca ngợi: “Siddhartha Mukherjee đã dẫn dắt chúng ta đi qua cả quá khứ, hiện tại và tương lai của khoa học về gen”.

Tác giả Siddhartha Mukherjee sinh năm 1970, là bác sĩ và nhà nghiên cứu ung thư, nhà sinh học tế bào gốc và nhà di truyền học ung thư. Phòng thí nghiệm của ông đã nhận diện những gen điều hòa tế bào gốc, và đội ngũ của ông được thừa nhận trên bình diện quốc tế với những công trình khám phá tế bào gốc xương và hiệu chỉnh di truyền đối với các bệnh ung thư máu. Mukherjee có nhiều công trình xuất bản trên Nature, Cell, Neuron, The New England Journal of Medicine, New York Times.

GEN: lịch sử và tương lai của nhân loại được sắp xếp cả theo thứ tự niên đại lẫn chủ đề mà đường cong chính yếu là lịch sử. Mukherjee bắt đầu dẫn dắt từ khu vườn trồng đậu của Mendel, trong một tu viện hẻo lánh ở Moravia vào năm 1864, nơi “gen” được khám phá rồi nhanh chóng bị quên lãng. Cuốn sách cũng dẫn dắt độc giả đi qua nhiều thế kỷ nghiên cứu thực nghiệm từ Aristotle và Pythagoras Mendel và Darwin, Boveri và Morgan, đến Crick, Watson và Franklin, cho đến những bậc phát minh đã vẽ bản đồ gen người của thế kỷ XXI.

• Trao giải Sách hay lần thứ 10: Tác giả 13 tuổi đoạt giải
• Công bố 7 hạng mục Giải Sách hay năm 2020
• Nhiều băn khoăn về giải Sách hay

Đây không phải là lần đầu Omega Plus nhận các giải thưởng sách. Trước đó, cuốn sách Leonardo da Vinci của Walter Isaacson do Omega Plus ấn hành cũng đã đoạt Giải thưởng Sách Quốc gia 2019. Gần đây nhất, cuốn sách Sự giàu và nghèo của các dân tộc (tác giả David S. Landes, dịch giả Sơn Phạm & Vũ Hoàng Linh; NXB Tri thức & Omega xuất bản) đã được vinh danh và trao giải tại Giải Sách Hay 2020 cho hạng mục sách kinh tế, thể loại sách dịch.

H.N