Ca khúc 'When You Say Nothing at All': Lời đẹp nhất là khi không nói gì

(Thethaovanhoa.vn) - Lối sống phóng túng, chúa ghét sự bóng bẩy chỉn chu, Keith Whitley đã hát When You Say Nothing at All theo cái cách đơn giản và tự nhiên đến mức có vẻ thờ ơ. Nhưng những điều tưởng như giản đơn lại thường sống mãi.

• Lionel Richie trở lại với dòng country

Tháng 5/1989, nước Mỹ bàng hoàng chứng kiến “thần đồng” nhạc đồng quê Keith Whitley qua đời đột ngột bởi ngộ độc rượu. Người ta tiếc khi nhìn vào quãng thời gian quá ít ỏi của anh (Keith Whitley qua đời khi chỉ mới 34 tuổi). Và người ta còn tiếc hơn khi nhận ra chỉ mới 5 tháng trước đó thôi, Keit Whitley đã lập được "cú đúp" quán quân với đĩa đơn When You Say Nothing at All, trước đó là Don't Close Your Eyes.

Chiến tích này là minh chứng cho sự thành công của Keith Whitley khi cuối cùng cũng tìm ra hướng đi cho âm nhạc của mình. Nhưng đáng tiếc thay, ngọn lửa chỉ vừa nhen nhúm đã vụt tắt.

Thuận lợi nhưng nhuốm màu bi kịch

When You Say Nothing at All đến với Keith Whitley nhờ bộ đôi nhạc sĩ nhạc đồng quê Paul Overstreet và Don Schlitz.

Trước đó, Keith từng hợp tác với bộ đôi này ở ca khúc On The Other Hand, một sản phẩm gây cho anh khá nhiều nuối tiếc. On The Other Hand không mang về cho Keith Whitley bất kì danh vị hay thứ hạng nào, nhưng lại giúp người thứ hai thu âm nó, Randy Travis có được ngôi vị quán quân trên cả BXH Mỹ và Canada.

Cảm hứng thường đến một cách tình cờ, thậm chí trong một ngày “thiếu năng suất”. Paul Overstreet và Don Schlitz đã nảy ra giai điệu When You Say Nothing at All vào cái ngày mà họ chán nản đến mức “không nói được gì”, sau khoảng thời gian dài gần như phải “vò đầu bứt tai” cố để sáng tác cho được một bài gì đó.

Xuất phát điểm ở ý tưởng “lời nói hay nhất là khi không nói gì”, Paul Overstreet và Don Schlitz phát triển ca khúc. “Khi chúng tôi cố tìm một cách nào đó để không nói gì, chúng tôi nảy ra bài hát này” - Paul Overstreet về sau chia sẻ.

Sáng tác xong, Paul Overstreet và Don Schlitz lại cho rằng giai điệu họ vừa viết ấy nghe cũng ổn, nhưng chẳng có gì đặc biệt. Chỉ đến khi Keith Whitley nghe được, anh “phải lòng” nó ngay lập tức. Keith nói với hai nhạc sĩ Paul Overstreet và Don Schlitz: “Hai người vừa tạo ra một thứ quá mức kinh điển”.

Sở hữu When You Say Nothing at All, tất nhiên Keith Whitley không hề muốn điều tương tự sẽ tái diễn như với On The Other Hand trước đây. Cũng thuận lợi cho Keith khi mà thời điểm thực hiện ca khúc này anh đã có được nhiều từ quá khứ. Sau album L.A. to Miami (dù rất thành công) và một sản phẩm solo tiếp theo vào năm 1987 không mấy như ý, Keith nhận ra mình không hợp và chúa ghét thứ âm nhạc bóng bẩy, chau chuốt và chỉn chu.

Và quan trọng hơn là RCA Record, công ty thu âm chủ quản của Keith Whitley ngày ấy tạo điều kiện hết mức để anh được thoả sức “vùng vẫy” trong thế giới sáng tạo theo cách anh muốn. Keith được toàn quyền quyết định từ sản phẩm đến nhân sự hợp tác và cả cái cách sản phẩm ấy đến tai công chúng.

Với When You Say Nothing at All, Keith Whitley lần thứ hai hợp tác với nhà sản xuất chuyên về thể loại nhạc đồng quê Garth Fundis, người mới đó đã cùng Keith làm nên bản hit Don’t Close Your Eyes và khá hợp với quan điểm ưa chuộng sự đơn giản của anh.

“Thiên thời, địa lợi, nhân hoà”, không ngạc nhiên khi When You Say Nothing at All của Keith Whitley đã “làm nên chuyện”. Giai điệu country mộc mạc, dung dị, “dễ thấm” cùng thông điệp dễ thương của chàng trai cảm nhận trọn vẹn tình cảm nơi người mình yêu ngay cả khi cô ấy không thể hiện nó bằng lời, When You Say Nothing at All không đòi hỏi ở Keith Whitley quá nhiều nỗ lực để “làm chủ” được nó.

“Keith đã hát bài này một cách tuyệt vời. Anh ấy thực sự đã hát từ trái tim” - nhạc sĩ Don Schlitz chia sẻ với tác giả cuốn sách The Billboard Book of Number One Country Hits (tạm dịch: Cuốn sách của Billboard về những bản hit nhạc đồng quê quán quân).

Phát hành tháng 8/1988 dưới dạng đĩa đơn thứ hai trong album Don’t Close Your Eyes, When You Say Nothing at All ngay lập tức đạt đến vị trí thứ 61 tại BXH Billboard dành cho nhạc đồng quê rồi từng bước leo lên vị trí quán quân, giữ ngôi vị trong 2 tuần cuối năm 1988.

Sự thành công của When You Say Nothing at All tiếp tục củng cố niềm tin của Keith về thứ âm nhạc mộc mạc, xuất phát từ trái tim với cảm xúc thật nhất có thể cùng việc hạn chế tối đa kĩ thuật thanh nhạc cầu kỳ.

Song “niềm vui ngắn chẳng tày gang”, Keith Whitley chỉ được hưởng thành công với When You Say Nothing at All trong vỏn vẹn 5 tháng. Anh qua đời vào tháng 5/1989 do ngộ độc rượu, hậu quả từ căn bệnh nghiện rượu bất chấp những nỗ lực của cả Keith lẫn gia đình.

Ca khúc hay thì ai hát cũng hay

Có lẽ “di sản” lớn nhất của When You Say Nothing at All, bên cạnh sự dung dị cùng cái cách Whitley “thủ thỉ” nó, chính là vị trí không thể phủ nhận của ca khúc này trong nền âm nhạc thế giới, thể hiện rõ nhất qua thành công của mọi bản cover về sau.

Năm 1994, Alison Krauss cover When You Say Nothing at All rồi đưa vào album tưởng niệm Keith Whitley. Không có kế hoạch quảng bá, bản cover này vẫn được phát hiện bởi nhiều đài phát thanh tại Mỹ và được lan truyền “hữu xạ tự nhiên hương”. Đến cuối năm 1995, Alison Krauss nhận giải Đĩa đơn của năm” giải thưởng cao quý do Hiệp hội nhạc đồng quê Hoa Kỳ trao.

Tiếp tục đến năm 1999, cựu thành viên nhóm Boyzone - Ronan Keating thực hiện bản cover When You Say Nothing at All như một phần trong danh sách nhạc phim Notting Hill. Đĩa đơn của nam ca sĩ sau khi phát hành ngay lập tức leo lên vị trí số 1 tại Anh, Ireland và New Zealand.

Gần đây nhất là năm 2015, lượt download ca khúc này tăng lên chóng mặt sau khi Sara Evans trình diễn nó trên sóng truyền hình. Nhiều khán giả bình luận rằng, mỗi lần nghe lại ca khúc này họ lại có cảm xúc mới và chưa bao giờ thấy nhàm chán.

Có lẽ đó là lý do mà Hiệp hội nhạc đồng quê Hoa Kỳ đã xếp nó ở vị trí thứ 12 trong danh sách “100 bản tình ca hay nhất mọi thời đại”. Một bản hit bất hủ và là một cách tuyệt vời để chúng ta nhớ về Keith Whitley, giọng ca tài năng nhưng yểu mệnh.

Lionel Richie trở lại với dòng country

Ca sĩ dòng R&B, Lionel Richie sẽ trình bày 13 ca khúc ăn khách nhất của ông, cùng các nghệ sĩ khác tại Lễ trao giải của hiệp hội nhạc country được tổ chức ngày 19/11.

Hà My