Xông đất đầu năm 2021 đúng phong tục lâu đời của người Việt Nam

(Thethaovanhoa.vn) - Trước và sau Tết Nguyên đán, người Việt có nhiều phong tục, trong số đó, có tục xông đất năm mới. Đây cũng là một trong những phong tục Tết còn lưu truyền đến ngày nay.

Văn khấn Tất niên ngày 30 Tết Nguyên đán

Ngày 30 Tết hằng năm, gác lại mọi việc, mỗi gia đình người Việt lại sửa soạn mâm cỗ cúng tất niên để tiễn năm cũ đi và đón chào năm mới đến.

Người Việt luôn ao ước có một năm đầy an khang, thịnh vượng và hạnh phúc khi trời đất vào mùa xuân. Vì thế sự quan trọng của người đầu tiên đến thăm gia đình càng được nhân lên. Theo đó, chủ nhà sẽ chọn một người làm nghi lễ bước vào nhà mình đầu tiên trong năm mới, vào đêm giao thừa hoặc sáng mùng 1 Tết.

Người xông đất năm mới nên có chút quà Tết

Người xông đất, xông nhà phải có tuổi hợp với chủ nhà và con vật đại diện của năm đó, đặc biệt tránh tuổi “tứ hành xung”. Đó cũng phải là người vui vẻ, rộng rãi, hạnh phúc thì gia chủ sẽ luôn may mắn, sung túc trong năm mới… 

Vì thế để chủ động hơn trong việc này, gia chủ cẩn thận sẽ tìm người phù hợp và mượn người ấy đến xông đất cho gia đình mình. Người đi xông đất, ngoài những lời cầu chúc tốt đẹp dành cho gia chủ còn phải ăn mặc thật đẹp và mang theo một chút quà Tết.

Quà ở đây không nhất thiết là quý giá, nhiều hay ít, mà chỉ có tính cách tượng trưng và phụ thuộc vào mức độ quen biết gia chủ thân hay sơ. Nó có thể là một chai rượu Tết, một gói trà ngon, một chiếc bánh chưng hay một phong bánh ngọt…

Xông đất xong còn mừng tiền (mừng tuổi), chủ yếu là cho trẻ con gia chủ. Sau đó chủ nhà cũng hoan hỉ chúc lại vị khách xông đất đầu năm và thết đãi một vài món ăn hay thức uống. Chuyện ăn uống này cũng chỉ mang tính tượng trưng cho có lệ, như ăn vài miếng bánh, miếng mứt, uống một ly rượu hay chén trà. Mọi người sẽ cùng nhau nhấm nháp hương xuân đầu năm trong không khí đầm ấm và tràn đầy hy vọng.

Lời chúc đầu năm ý nghĩa

Người xông nhà chúc Tết thường lưu lại nhà gia chủ trong khoảng 10-15 phút. Tùy nhà, tùy người mà có lời chúc riêng. Nếu nhà có cha mẹ già thì chúc “Bách niên giai lão”, “tăng phúc tăng thọ”; nếu là người buôn bán thì mong “buôn may bán đắt”, “làm ăn phát đạt”, “làm ăn phát tài bằng năm bằng mười năm ngoái”; gặp trẻ em thì mừng các bé “hay ăn chóng lớn”, “học hành đỗ đạt”…

Những phong tục tập quán xưa, theo thời gian có thể sẽ không được in dấu đậm hoặc có thể nó sẽ thay đổi và phát triển với cuộc sống hôm nay. Tục xông đất vẫn vậy, vẫn nói với nhau rằng đi chúc tết đầu năm cho anh em họ hàng. Tuy vậy họ không còn đặt nặng vấn đề chuyện may rủi nữa mà họ chỉ nghĩ đến đem lại niềm vui nho nhỏ cho mọi người mà thôi.

Theo quan niệm dân gian, người xưa cho rằng người đầu tiên đến xông đất, xông nhà vào đầu năm mới sẽ có ảnh hưởng sâu sắc tới vận mệnh và công việc làm ăn của gia đình chủ nhà trong cả một năm. Chính vì vậy, các bậc cao niên luôn rất cẩn thận khi lựa chọn người đầu tiên đến xông nhà, xông đất sau đêm Giao thừa.

• Văn khấn Tất niên ngày 30 Tết Nguyên đán
• Những lời chúc Tết ý nghĩa, bình an, may mắn và tài lộc năm Tân Sửu
• Cúng giao thừa tết Tân Sửu: Chuẩn bị mâm cúng, văn khấn thế nào cho chuẩn

Theo các chuyên gia phong thủy, khi chọn người xông nhà đầu năm mới nên chọn người có thiên can, địa chi, ngũ hành tương sinh với gia chủ là tốt nhất.

Chọn ai xông đất?

Nếu ngày mùng 1 mọi chuyện suôn sẻ thì người ta tin rằng cả năm sẽ được an lành, nhiều điều may mắn, vạn sự như ý. Do vậy việc chọn người xông đất đầu năm rất quan trọng, chọn người có tính tình vui vẻ, hòa đồng, có đạo đức tốt và thành công trong công việc làm người mở đầu trong ngày mồng 1 cho gia chủ để có một năm may mắn, tài lộc.

Có nhiều quan niệm cũng như cách chọn tuổi xông nhà khác nhau, có nhiều gia chủ rất kỹ trong việc lựa chọn người xông nhà đầu năm, đặc biệt là những người làm kinh doanh, nhưng cũng có nhiều gia chủ chỉ đơn giản là chọn người tốt tính…

Thượng tọa Thích Lệ Trang, Phó Trưởng ban Nghi lễ TƯ, Trưởng ban Nghi lễ Phật giáo TP HCM, chia sẻ trên báo Giác ngộ về vấn đề chọn người xông đất năm: "Xưa nay người phương Đông vẫn quan niệm tìm người hợp tuổi để xông nhà đầu năm, nhưng mình lựa chọn tuổi, lại quên chọn tính tình của người đó, thì tại sao chúng ta không là người làm chủ vận mệnh của mình mà đi lệ thuộc vào người khác?".

Theo Thượng tọa Thích Lệ Trang, chúng ta không nên đặt nặng quá chuyện tìm người xông đất, xông nhà: "Người ta quan niệm rằng phải tìm người hợp tuổi với gia chủ mà quên rằng người có đạo đức quang lâm mới là quý. Theo Phật giáo, ta phải tự làm chủ vận mệnh của mình - tội phúc vô môn, duy nhân tự triệu, tội phúc không có cửa vào, chỉ do ta đem đến mà thôi.

Vì thế, vào thời khắc Giao thừa năm mới, mọi người đến chùa dâng hương lễ Phật để tu phúc, tích đức rồi đem những lộc Phật về xông đất nhà mình là tốt nhất".

Mặc dù vậy, tục xông nhà, xông đất được người Việt duy trì đã rất nhiều năm và cứ dịp Tết đến, những chuyên gia phong thủy và người dân lại tìm hiểu vấn đề này. Theo quan niệm phong thủy, việc chọn tuổi xông nhà thì nên chọn người có Ngũ hành, Thiên can, Địa chi tương sinh với với tuổi của gia chủ, đồng thời ngũ hành, thiên can, địa chi của năm xông đất cũng cần tương sinh với người xông nhà cho gia chủ.

Tuổi xông đất phù hợp với gia chủ

Để xem tuổi xông đất thận trọng hơn, gia chủ cần xem tuổi xông đất theo quan điểm phong thủy còn dựa vào nhiều yếu tố như Ngũ hành, Thiên can, Địa chi của người xông đất với gia chủ.

Gia chủ tuổi Tý: nên chọn người tuổi Thân, Sửu, Thìn xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Sửu: nên chọn người tuổi Tỵ, Dậu, Tý xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Dần: nên chọn người tuổi Ngọ, Hợi, Tuất xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Mão: nên chọn người tuổi Hợi, Tuất, Mùi xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Thìn: nên chọn người tuổi Thân, Tý, Dậu xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Tỵ: nên chọn người tuổi Thân, Dậu, Sửu xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Ngọ: nên chọn người tuổi Dần, Mùi, Tuất xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Mùi: nên chọn người tuổi Hợi, Mão, Ngọ xông nhà là tốt nhất. 

Gia chủ tuổi Thân: nên chọn người tuổi Tỵ, Tý, Thìn xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Dậu: nên chọn người tuổi Tỵ, Thìn, Sửu xông nhà là tốt nhất.

Gia chủ tuổi Tuất: nên chọn người tuổi Dần, Ngọ, Mão xông nhà là tốt nhất. 

Gia chủ tuổi Hợi: nên chọn người tuổi Dần, Mão, Mùi xông nhà là tốt nhất.

Các tuổi hợp và kỵ theo Thiên can - Địa chi

Tuổi Giáp hợp với Kỷ và Ất mà kỵ với Canh - Mậu. Canh phá Giáp - Giáp phá Mậu.

Tuổi Ất hợp với Canh và Giáp mà kỵ với Tân - Kỷ. Tân phá Ất - Ất phá Kỷ.

Tuổi Bính hợp với Tân và Đinh mà kỵ với Nhâm - Canh. Nhâm phá Bính - Bính phá Canh.

Tuổi Đinh hợp với Nhâm và Bính mà kỵ với Quý - Tân. Quý phá Đinh - Đinh phá Tân.

Tuổi Mậu hợp với Quý và Kỷ mà kỵ với Giáp - Nhâm. Giáp phá Mậu - Mậu phá Nhâm.

Tuổi Kỷ hợp với Giáp và Mậu mà kỵ với Ất - Quý. Ất phá Kỷ - Kỷ phá Quý.

Tuổi Canh hợp với Ất và Tân mà kỵ với Bính - Giáp. Bính phá Canh - Canh phá Giáp.

Tuổi Tân hợp với Bính và Canh mà kỵ với Đinh - Ất. Đinh phá Tân - Tân phá Ất.

Tuổi Nhâm hợp với Đinh và Quý mà kỵ với Mậu - Bính. Mậu phá Nhâm - Nhâm phá Bính.

Tuổi Quý hợp với Mậu và Nhâm mà kỵ với Kỷ - Đinh. Kỷ phá Quý - Quý phá Đinh

Hay, có thể xem tuổi người xông nhà đưa vào Địa chi, có 6 cặp chính xung là: Tý - Ngọ; Sửu - Mùi; Dần - Thân; Mão - Dậu; Thìn - Tuất; Tị - Hợi.

Xem bảng tính tuổi xông đất

Chọn người xông nhà, xông đất, xông công ty, mở hàng, khai trương dựa trên thiên can và địa chi:

Thiên can:

Lấy Thiên can của tuổi mình so sánh với Thiên can của người có ý định chọn, nếu được can hợp là tốt, ngược lại gặp can phá là bớt tốt. 

Từ năm sinh âm lịch chúng ta xác định được mình là thiên can nào trong 10 Thiên can như sau:

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 0 - Canh

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 1 - Tân

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 2 - Nhâm

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 3 - Qúy

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 4 - Giáp

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 5 - Ất

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 6 - Bính

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 7 - Đinh

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 8 - Mậu

Năm sinh âm lịch có chữ số cuối là 9 - Kỷ

Sau đó xem bảng tính sẵn sau đây:

Tuổi Giáp hợp với Kỷ và Ất mà kỵ với Canh - Mậu. Canh phá Giáp - Giáp phá Mậu.

Tuổi Ất hợp với Canh và Giáp mà kỵ với Tân - Kỷ. Tân phá Ất - Ất phá Kỷ.

Tuổi Bính hợp với Tân và Đinh mà kỵ với Nhâm - Canh. Nhâm phá Bính - Bính phá Canh.

Tuổi Đinh hợp với Nhâm và Bính mà kỵ với Quý - Tân. Quý phá Đinh - Đinh phá Tân.

Tuổi Mậu hợp với Quý và Kỷ mà kỵ với Giáp - Nhâm. Giáp phá Mậu - Mậu phá Nhâm.

Tuổi Kỷ hợp với Giáp và Mậu mà kỵ với Ất - Quý. Ất phá Kỷ - Kỷ phá Quý

Tuổi Canh hợp với Ất và Tân mà kỵ với Bính - Giáp. Bính phá Canh - Canh phá Giáp.

Tuổi Tân hợp với Bính và Canh mà kỵ với Đinh - Ất. Đinh phá Tân - Tân phá Ất.

Tuổi Nhâm hợp với Đinh và Quý mà kỵ với Mậu - Bính. Mậu phá Nhâm - Nhâm phá Bính.

Tuổi Quý hợp với Mậu và Nhâm mà kỵ với Kỷ - Đinh. Kỷ phá Quý - Quý phá Đinh.

Địa chi: 

Có 6 cặp chính xung là: Tý - Ngọ; Sửu - Mùi; Dần - Thân; Mão - Dậu; Thìn - Tuất; Tỵ - Hợi.

Chọn người xông nhà, xông đất, xông công ty, mở hàng, khai trương dựa trên cửu tinh đồ:

Ngoài chọn người hợp với gia chủ, người xông đất cũng phải là người không chịu hạn nặng trong năm, bị các hệ tinh đồ: La Hầu - Kế Đô - Thái Bạch đóng chiếu.

Các sao ứng với số tuổi nam giới:

La Hầu: 10 - 19 - 28 - 37 - 46 - 55 - 64 - 73- 82

Thổ Tú: 11 - 20 - 29 - 38 - 47 - 56 - 65 - 74- 83

Thủy Diệu: 12 - 21 - 30 - 39 - 48 - 57 - 66 - 75- 84

Thái Bạch: 13 - 22 - 31 - 40 - 49 - 58 - 67 - 76- 85

Thái Dương: 14 - 23 - 32 - 41 - 50 - 59 - 68 - 77- 86

Vân Hán: 15 - 24 - 33 - 42 - 51 - 60 - 69 - 78 - 87

Kế Đô: 16 - 25 - 34 - 43 - 52 - 61 - 70 - 79- 88

Thái Âm: 17 - 26 - 35 - 44 - 53 - 62 - 71 - 80 - 89

Mộc Đức: 18 - 27 - 36 - 45 - 54 - 63 - 72 - 81 - 90

Các sao ứng với số tuổi nữ giới:

Kế Đô: 10 - 19 - 28 - 37 - 46 - 55 - 64 - 73- 82

Vân Hán: 11 - 20 - 29 - 38 - 47 - 56 - 65 - 74 - 83

Mộc Đức: 12 - 21 - 30 - 39 - 48 - 57 - 66 - 75- 84

Thái Âm: 13 - 22 - 31 - 40 - 49 - 58 - 67 - 76- 85

Thổ Tú: 14 - 23 - 32 - 41 - 50 - 59 - 68 - 77- 86

La Hầu: 15 - 24 - 33 - 42 - 51 - 60 - 69 - 78 - 87

Thái Dương: 16 - 25 - 34 - 43 - 52 - 61 - 70 - 79- 88.

Thái Bạch: 17 - 26 - 35 - 44 - 53 - 62 - 71 - 80 - 89

Thủy Diệu 18 - 27 - 36 - 45 - 54 - 63 - 72 - 81 - 90

Chọn người xông nhà, xông đất, xông công ty, mở hàng, khai trương dựa trên sự hợp hóa của các cát Thần Tài Lộc, Thiên Mã, Quý Nhân:

Cầu về Tài Lộc sẽ chọn các tuổi mang đến Tài Lộc

Tài Lộc của các tuổi tính theo Thiên can như sau

- Giáp lộc ở Dần - Ất lộc ở Mão - Bính lộc ở Tỵ - Đinh lộc ở Ngọ - Mậu lộc ở Tỵ - Kỷ lộc ở Ngọ - Canh lộc ở Thân - Tân lộc ở Dậu - Nhâm lộc ở Hợi - Quý lộc ở Tý. 

Cầu về việc có nhiều quý nhân giúp đỡ sẽ chọn các tuổi mang đến Quý Nhân.

Tuổi trạch chủ có thiên can Giáp, Mậu, Canh: Quý Nhân tuổi Sửu, tuổi Mùi.

Tuổi trạch chủ có thiên can Ất , Kỷ: Quý Nhân tuổi Tý, tuổi Thân.

Tuổi trạch chủ có thiên can Bính, Đinh: Quý Nhân tuổi Hợi, tuổi Dậu.

Tuổi trạch chủ có thiên can Nhâm, Quý: Quý Nhân tuổi Tỵ, tuổi Mão.

Tuổi trạch chủ có thiên can Tân: Quý Nhân tuổi Ngọ, tuổi Dần.

Gia chủ cầu về việc đi xa, việc du học hoặc làm công việc có sự di chuyển nhiều sẽ chọn các tuổi mang đến Thiên Mã - Thiên Mã của các tuổi tính theo Tam Hợp địa chi

- Dần, Ngọ, Tuất Mã ở Thân

- Thân, Tý, Thìn Mã ở Dần

- Hợi, Mão, Mùi Mã ở Tỵ

- Tỵ, Dậu, Sửu Mã ở Hợi 

* Thông tin trong bài mang tính tham khảo.

Nhi Thảo