AI sẽ giải quyết được những chấn thương bóng đá?

Premier League đang khủng hoảng chấn thương, còn bóng đá nữ thì có dịch chấn thương dây chằng chéo trước. Thế nhưng, những tiến bộ trong công nghệ có thể giúp làm chậm vòng xoáy này.

Đó là một trong những cảnh tượng không thể quên của trận chung kết Champions League 2023. Bước khập khiễng, Kevin De Bruyne, tiền vệ của Man City, vượt qua đường biên và lao vào vòng tay của Pep Guardiola, người đã ôm anh thật chặt.

De Bruyne không hề biết rằng đó là một trong những lần cuối cùng anh khoác áo Man City ở năm 2023. Hai tháng sau, trong trận mở màn mùa giải Premier League 2023-24, cầu thủ người Bỉ đã tái phát chấn thương gân khoeo và phải ngồi ngoài 5 tháng.

De Bruyne trở lại sân cỏ vào tháng 1/2024, nhưng việc anh nhấn mạnh cuộc khủng hoảng đang diễn ra khiến tất cả mọi người - các đội bóng, HLV, cầu thủ, nhân viên y tế - phải tìm kiếm câu trả lời. Sẽ có ít trận đấu hơn? Có lẽ là không, bất chấp yêu cầu của cầu thủ. Một lịch trình sửa đổi? Không thể. Còn việc mở rộng đội ngũ hỗ trợ y tế thì sao? Chắc chắn rồi, nhưng đó là lựa chọn chỉ dành cho một số ít đội bóng giàu có nhất - và một đội ngũ nhân viên lớn hơn không nhất thiết có nghĩa là giảm thương tích.

Ngành công nghiệp bóng đá tiếp tục hướng tới công nghệ để tìm câu trả lời. Trong kỉ nguyên hiện đại, điều đó có nghĩa là một điều: Trí tuệ nhân tạo (AI). Các CLB và đội tuyển quốc gia đang chuyển sang sử dụng máy móc để giúp phát hiện sớm và quản lí chấn thương nhằm cố gắng giải quyết cuộc khủng hoảng chấn thương và giúp tăng cường hiệu suất.

Tiến sĩ Brian Moore, Giám đốc điều hành của Orreco, một công ty phân tích sinh học, cho biết: "Thể thao về bản chất là không thể đoán trước được. Các công cụ AI mới có thể giúp các vận động viên giỏi nhất thế giới giảm nguy cơ mắc bệnh và chấn thương cũng như thi đấu lâu hơn".

Vì sao số chấn thương ngày càng gia tăng?

Các CLB Premier League đã bị ảnh hưởng nặng nề trong mùa giải này. Nhiều đội đã có hơn 10 cầu thủ vắng mặt liên tục. Trước khi bước sang năm mới, số chấn thương trung bình của một CLB khiến một cầu thủ phải nghỉ thi đấu một trận là 9,8, theo dữ liệu theo dõi từ Premier Injuries, và tổng số chấn thương đã tăng 15% so với 4 mùa giải trước. Qua 20 trận đầu tiên, Newcastle mất 16 cầu thủ vì chấn thương. 14 trong số 20 CLB của giải đấu đang phải đối mặt với 6 chấn thương trở lên.

Các vấn đề có thể bắt nguồn từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19. Trong thời gian Vương quốc Anh phong tỏa, lịch thi đấu bị gián đoạn và việc tập luyện tại nhà khiến các cầu thủ bị suy nhược. Sau lệnh phong tỏa, các cầu thủ trở lại với các CLB trong nước của họ và nhiều người tham gia EURO 2020. Ngay sau đó, mùa giải tiếp theo bắt đầu sớm vì World Cup mùa Đông nên các cầu thủ chưa có cơ hội nghỉ ngơi hoặc phục hồi thể lực.

Thực tế thì trong một môn thể thao tiếp xúc, chấn thương luôn có thể xảy ra. Tất cả quá trình huấn luyện và lập kế hoạch trên thế giới đều không thể ngăn cản việc cảm nhận được dư chấn của một pha tắc bóng lắt léo.

AI có thể giúp đỡ như thế nào?

Mọi ngành công nghiệp đều đang phải vật lộn với thực tế về tác động của AI hiện tại và tương lai, và bóng đá cũng không ngoại lệ. Nhìn chung, AI đã được sử dụng để thu thập và giải thích dữ liệu của cầu thủ, phân tích hiệu suất trong thời gian thực và có khả năng hỗ trợ việc phục hồi và quản lí chấn thương của vận động viên.

Các CLB có thể sử dụng AI để giúp các HLV và nhân viên y tế đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi liên quan đến việc tập luyện và lựa chọn ngày thi đấu. Nhưng liệu công nghệ này có thể dự đoán và ngăn ngừa thương tích?

Theo tiến sĩ Lee Herrington của Viện Thể thao Anh, không ai có thể dự đoán được thương tích, nhưng cách chúng ta sử dụng dữ liệu để hiểu rủi ro và đưa ra quyết định là điều quan trọng. Ví dụ: AI có thể phân tích nhanh chóng máu, nước tiểu, mồ hôi, giấc ngủ, chế độ ăn uống và lượng nước uống để cho ban huấn luyện biết tình trạng chung của một cầu thủ. Trong quá trình luyện tập hoặc thi đấu, công nghệ AI mà cầu thủ đeo có thể tiết lộ cầu thủ chạy như thế nào, mức độ mệt mỏi của cơ bắp, chuyển động cơ sinh học và lượng oxy được bơm qua máu. Nếu thông tin này không theo ý muốn của đội bóng, cầu thủ có thể được rút ra hoặc ngồi dự bị trước khi chấn thương trở nên nặng hơn. AI có thể giúp một cầu thủ trong quá trình phục hồi bằng cách cung cấp các điểm đánh dấu chính xác hơn về thời điểm họ có thể trở lại sân cỏ.

Thực tế ảo hoặc mô phỏng môi trường ba chiều do máy tính tạo ra, là một công nghệ cũng có thể hỗ trợ cầu thủ quay trở lại. Trong bóng đá, cầu thủ có thể tái tạo hoặc thực hành các chuyển động cụ thể trong một môi trường được kiểm soát, từ đó kiểm tra tính khả dụng của chúng mà không đặt chúng vào tình huống rủi ro cao.

"VR (thực tế ảo) là một lĩnh vực đang phát triển có thể tăng cường các phương pháp tiếp cận hiện tại của chúng tôi trong việc đào tạo và phục hồi cho các cầu thủ và bác sĩ lâm sàng. Mặc dù không có sự thay thế nào cho thế giới thực hoặc đào tạo đích thực, việc sử dụng VR có thể cung cấp một giải pháp thuận tiện, đáng tin cậy để tái tạo các tình huống phức tạp mà các vận động viên thường gặp phải", Powell nói.

Và theo ông Herrington, khủng hoảng chấn thương trong bóng đá sẽ "tiếp tục có hiệu ứng domino" nếu AI không được sử dụng để can thiệp. Ở đây, tất cả đều phải đồng ý rằng AI có thể hữu ích trong việc thu thập và giải thích thông tin dựa trên hàng nghìn yếu tố. Sau đó, bộ não con người có thể quy rủi ro đó vào bối cảnh của mùa và đưa ra quyết định phù hợp. 

 Mạnh Hào